Page Text
________________
૩૬૦ ]
શ્રી આનંદઘન-ચાવીશી દીધી છે. આપને કોઇની આશા નથી. આશાનું સૂત્ર શું છે તે આપણે અઠ્ઠાવીશમા પટ્ટમાં જોઈ ગયા છીએ. આ આશાને ખીજા લોકો તો ખૂબ વધાવી લે છે, તેને આપે મૂળથી અકટાવી દ્વીધેલ છે.
પ્રભુના જે અઢાર દોષનો ત્યાગ આ સ્તવનમાં બતાવવે છે, તેમાં આશાના ત્યાગ કરવે એ પ્રથમ દોષના ત્યાગ છે. પારકાની આશા રાખવી તે સદા નિરાશામાં જ પરિણમે છે. આપણામાં જો કાંઈ પણ સત્ત્વ હાય તો આપણે ખરાખર તેને ખહલાવવું ઘટે; પણ પારકો આપણું કામ કરી આપશે તે વાત જ ખાટી છે. અને આપે તો એ આશાદાસીના ધરમૂળથી સથી પ્રથમ ત્યાગ કર્યો છે, તે એટલે સુધી કે આપ બારમે ગુણસ્થાનકે ચઢયા ત્યારે તો આપે મેાક્ષની પણ આશા છેડી દીધી છે. આવા મૂળથી આશાનેા ત્યાગ કરનાર આપને હું વિચારું છું અને દુનિયાને જોઉં' છું ત્યારે મને સવાલ પૂછવાનું મન થઈ જાય છે કે આપ આ સેવકને કેમ અવગણા છે ? કયાં આપને આશાત્યાગના ગુણુ અને કયાં લાકોની આશા ! એ · એ . વાતના મેળ જ મળતો નથી. તેટલા માટે આપની આશા પરની જીત મને કુતૂહળી બનાવે છે કે આપની શે।ભા મારા જેમ નમ્ર સેવકના ત્યાગ કરવામાં નથી. પણ એને આપના જેવા મનાવવામાં છે.
સેવક તો પ્રભુને આ વિજ્ઞપ્તિ કરી દૂર રહે છે અને પ્રભુ તે વિનંતી સ્વીકારે છે કે નહિં તે જાણવાના કે જોવાનેા એ પ્રયાસ પણ નથી કરતો. એ પણ એની વિનંતીમાં વિશ્વાસ રાખે છે અને તે સ્વીકારાઈ ગઈ જ હશે એમ ધારીને ચાલે છે.
આ પ્રથમ ગુણુના સંબંધમાં જરા મતભેદ છે: કેટલાક ટીકાકારો - તેને આશા-તૃષ્ણાના ત્યાગના ગુણ બતાવે છે ત્યારે કોઇ એકાદ ગુણુ વણુ વનાર એને આશાતના ત્યાગના ગુણ બતાવે છે. તેઓ દેવવદનભાષ્યમાં પ્રભુ પાસે તજવાની ચારાશી આશાતના વણુવે છે. એ તો દેવવ`દનભાષ્ય અને ભાષ્યત્રય'માં છપાઇ ગયેલ છે. તેઓ એક સૂત્ર લખે છે. તે સૂત્રમાં જણાવે છે કે આશાતનાની હુણું.' આ પાઠ કોને છે કે કથાના છે તે જણાવવામાં આવ્યું નથી. ભગવાન કેવળજ્ઞાન પામ્યા પહેલાંના વખતમાં કેટલાક મત્સરી જીવ ભગવાનના અવળુ વાદ્ય ખેલતા હાય છે. તે વખતે ચેતન પેાતાની શક્તિ ફારવીને પેલા ગમે તેવું બોલનારને અટકાવે અથવા દૂર કરે; તેને સમજાવીને તેને સ્થિર કરે અને દેવવંદનની ચેારાશી આશાતના ટાળે એવા વિચાર બતાવે છે. અહીં આશા અને આશાતનાના ગાટાળા થયા છે એમ જણાય છે આના નિય આપણે આપી શકતા નથી.
આ ગાથામાં પ્રભુના અઢાર પૈકીના પ્રથમ દોષના નિવારણની વાત કરવામાં આવી છે. હવે આપણે બીજા દોષો વિચારીએ. જ્ઞાનવિમળસૂરિ આશા-તૃષ્ણાના અમાં તેને સમજ્યા છે. જ્ઞાનસાર પણ આશા-તૃષ્ણાના અÖમાં તેને સમજે છે. મને તે અ સ્વીકારવામાં જરા પણ વાંધા લાગતો નથી. માથાના અર્થ સુગમ છે. લેક જે આશાને આદર દે છે તેને તે આપે મૂળથી છેડી દીધી છે તેવા પ્રભુ ! મારી અવગણના કેમ કરે છે ? (૧)
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |