Page Text
________________
૩૨૦]
શ્રી આનંદઘન ચોવીશી આટલું શાંતિસ્વરૂપ સાંભળીને પ્રાણીને થયું : પિતે જ્યારે તે શાંતિ અનુભવે, અમલમાં મૂકે, ત્યારે તે કેવો આનંદ થાય ! આને ઉગારરૂપે જ હર્ષોલ્ગાર છે, પણ જ્યારે તે પ્રકારે પિતાને જાતઅનુભવ થશે ત્યારે તે ખરેખર આનંદ થશે. અને પછી એની (શાંતિની) ખરી મજા એ અનુભવશે. હવે આપણે શાંતિનું સંક્ષિપ્ત સ્વરૂપ માનનાર ચેતનના ખરા આંતરિક ઉડ્યા જોઈએ. (૧૨)
અહો અહે હું મુજને કહું, નમો મુજ નમો મુજ રે, અમિત ફલ દાન દાતારની, જેહની ભેટ થઈ તુજ રે. શાંતિ. ૧૩
અર્થ—હું મારી જાતને કહું છું કે, “અરે! અરે !–મને નમે મને નમ!' કારણ કે જેનું માપ થઈ ન શકે તેવા દાન આપનારને તને મેળાપ થયે છે તે કાંઈ જેવી તેવી વાત બની નથી. (૧૩)
ટબ અહો શબ્દ અતિશયે, તારે દર્શન, તેણે કરી ધન્ય થયે, તુજને ધન્ય છે, એવા આત્માને મારે નમસ્કાર હુએ, જે મારાને અમિત ફલદાન દાતારની–પ્રભુની ભેટના મુજને થઈ, તે માટે હું ધન્ય. (૩)
વિવેચન–અહો ઇતિ આશ્ચયે. જ્યારે નવાઈ ભરેલી ઘટના બને ત્યારે અંતરાત્મા ઉદ્ગારરૂપે અહો બોલે છે! અહ અહો ! મને ન ! મને નમ! મારે કોઈને નમવાની જરૂર રહી નથી. મારી સર્વ ઇચ્છાઓ પૂરી થઈ ગઈ છે. મને નમ! મને નમ! હે અંતરાત્મન ! પિતાને નમી જા. તેમ કરવાનું કારણ શું છે તે આગળ ઉપર કહેશે, પણ પિતાની જે અત્યાર સુધીની બીજાને નમવાની અને તે માટે જ્યાં ત્યાં દોડી જવાની ટેવ હતી તે નકામી હતી એમ તેને જણાય છે. જે અંતરાત્મભાવ પાપે તેને અંતરાત્મા જ નમવા ગ્ય છે. એ કહે છે કે મને નમો ! મને ન ! હું મારા અંતરાત્માને નમસ્કાર કરું છું. કારણ કે હું કેવો છું –મેં પ્રભુ પાસેથી શાંતિનું સ્વરૂપ જાણ્યું છે અને પ્રભુ સાથે મને મળવું થઈ ગયું છે. આ નસીબદાર
પાઠાંતર–અહો અહો –બીજા “અહો ' સ્થાને પ્રતમાં “હું હું” પાઠ છે. “મુજને ' સ્થાને એક પ્રતમાં મુજને ' પાડે છે. “ કહે' સ્થાને પ્રતમાં “કદ્દ ” પાઠ છે, તે પ્રાચીન ગુજરાતી છે. ‘મુજ’ સ્થાને બીજા પાદમાં બને સ્થાને અને પ્રતવાળા “મુઝ” પાઠ આપે છે; એક પ્રતમાં “મુજઝ' પાઠ છે. “દાન’ સ્થાને પ્રતમાં “ દાન' શબ્દ છે. “ દાતારની’ સ્થાને પ્રતમાં “દાતારને ' પાઠ છે; એક પ્રતવાળો “દાતાર હે ” પાઠ આપે છે. “જેહની” સ્થાને પ્રતમાં “જેહનૈ” પાઠ છે. “ભેટ” સ્થાને “ભેટિ રે’ શબ્દ સર્વથી છેડે મૂકે છે. હું” સ્થાને એક પ્રતમાં “દુ' પાઠ છે. “તુજ' સ્થાને ‘તું જ' પાઠ એક પ્રતમાં છે. (૧૩) | શબ્દાર્થ—અ = અહો ઇતિ આશ્રયે, ધન્ય, ઊર્મિવાચક શબ્દ, અહો = અરે, અરે હં હં પોતે આત્મા. મને = મને, જાતને, મારી પોતાની જાતને. નમે = વંદે, પૂજે, ધ્યા. મુજ = મને પિતાને. આત્માને. નમો = સેવ, વિચારો, મુજ = મને, આત્માને. ચેતનને. અમિત = જેનું માપ ન થઈ શકે તેવું, Immeasurable ). ફળ = પરિણામ, બદલે, દાન = આપવું તે. દાતાર = આપનાર (ની ) જેની = જેની. ભેટ = મળવું તે, મેળાપ, તુજ = તને. આત્માને. (૧૩)
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |