Page Text
________________
૩૧૬ ]
શ્રી આન ઘન-ચાવીશી
૨'કના ભેદ ન હોય; એને શેઠ અને મજૂરમાં તફાવત ન લાગે; એ ઝાડુ કાઢનાર અને ખુરશી પર એસનારને સરખા ગણે; એની નજરમાં રાણી અને દાસીના તફાવત ન હેાય. એને મન તિય ચા અને માણસમાં તફાવત ન લાગે; એ જનાવર અને માણસ સના આત્માને સરખા ગણે. એને એક ઇંદ્રિયવાળા જીવે અને પાંચ ઇન્દ્રિયવાળા જીવા સરખા જણાય. એ આત્મદૃષ્ટિએ વિચારે કે સર્વ જીવેાને આત્મા તે। સરખા જ છે, અને પર્યાયભેદ એ શાંતિપ્રિયની નજરમાં કાંઈ તફાવત પાડતા નથી. સર્વ જીવેાની આત્મિક દૃષ્ટિએ સમાવસ્થા જુએ છે, અનુભવે છે અને તે દૃષ્ટિએ એ પ્રત્યેક પ્રાણીને એકસરખા જુએ છે, માને છે, સમજે છે.
શાંતિના વાંછક તરખલાને અને મણિરત્નને સરખાં જ જુએ, તેની નજરમાં તરખલું હલકું લાગતું નથી અને રતન મૂલ્યવાન લાગતું નથી. વસ્તુઓના વસ્તુગત ધર્મને સમજનાર તે બન્નેમાં સરખાઈ જ ગણે છે. એને એક હલકા, ફેકી દેવા જેવા લાગતા નથી અને બીજો જાળવીને ોિરીમાં મૂકવા લાયક લાગતા નથી. અત્યારે લાકોએ જે નફા કર્યો છે તે નજરે આ પણ મુશ્કેલ વૃત્તિ છે, પણ તેવી વૃત્તિ વગર અંતે મેક્ષ નથી અને તે કેળવવાની જરૂર છે. અંતે એ વૃત્તિ જ મુક્તિને આણી દે છે અને જેને મુક્તિમાગ મેળવવાના પ્રયાસ છે તેને તે આ વૃત્તિ વિકસાવે જ છૂટકો છે.
વળી, વધારે જણાવે છે કે ખરો શાંતિને ઇચ્છક મેાક્ષ અને સ'સારને એકસરખા ગણે. એની મેાક્ષ મેળવવાની ઇચ્છા પણ સાતમે ગુણુસ્થાનકે નાશ પામે છે. એને ત્યાં (મેાક્ષ) જવાની હાંસ પણ મરી જાય છે. એના મનમાં મેક્ષ અને સસાર એ બન્ને એકસરખા હોય છે. આવી સ્થિતિ પ્રાપ્તિ કરવી એ ઘણી મુશ્કેલ છે, પણ એવી સ્થિતિ જરૂરી છે. શાંતિની સ્થિતિ આવી હાય છે તેનું વર્ણન ચાલે છે તે ધ્યાનમાં રાખવું. આવી વૃત્તિના વિકાસ કરવે તે બહુ આકરી ખાખત છે, પણ તે શાંતિવ્રુત્તિના એક આવિર્ભાવ છે તે હકીકતરૂપે અત્ર જણાવ્યું છે. એ સ્થિતિને સમજવી અને સમજીને તેને સ્વીકારવી એ આપણું કર્તવ્ય છે.
આવે શાંતિઇચ્છક માણસ તેને સ'સારસમુદ્ર તરવાનું નાવ માને. એ સમતાને જ વડ્ડાણ ગણે અને સમતા જ તેને તરતા માટે જરૂરી છે એમ સમજે. એને શાંતિની એટલી રટના લાગેલી હાય કે તે સમતાને એટલે શાંતિને સ’સારસમુદ્ર તરવાને પ્રવતુણુ સમાન માને. સ’સાર-ભવ એ મેટારિયા છે. દરિયા પાતાથી તરી શકાય નહિં, તેને તરી પાર ઊતરવા માટે વહાણુ જોઇએ. શાંતિ એવા પ્રકારનું વહાણ છે અને તરવાને અગે એ અતિ જરૂરી છે એમ તે માને. (૧૦)
આપણા આતમભાવ જે, એક ચેતના ધાર રે;
અવર સવી સાથે સયાગથી, એહ નિજ પરિકર સાર રે. શાંતિ- ૧૧
પાઠાંતર—— આતમભાવ જે ' સ્થાને ‘ આતમા ભાવ જે' પાડે એક પ્રતમાં છે. ‘ સાથ ' સ્થાને બન્ને પ્રતવાળા ‘સવિ' પાડે લખે છે. ‘ નિજ ' સ્થાને ‘જન' પાઠ એક પ્રત લખનાર આપે છે; નિજ સ્થાને બીજી પ્રતિમાં ‘ નિન્જ ' પાડે છે. (૧૧)
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |