________________
[૨૯૫
૧૫: શ્રી ધર્મનાથ જિન સ્તવન નહિ આવે તે આંધળાઓની હારનું અનુકરણ જ થશે. આંધળે પિતે દેખે નહિ અને બીજાને શું દોરવણી આપી શકે? તમારે પ્રભુની સેવા કરવી છે તે તેને બરાબર ઓળખો. તેને કેમ ઓળખાય તેને માર્ગ આવતી ગાથામાં બતાવશે. (૬) નિરમળ ગુણમણિ રહણ ભૂધરા, મુનિજન માનસ હંસ, જિનેવર; ધન્ય તે નગરી ધન્ય વેળા ઘડી, માત-પિતા કુળ વંશ, જિનેવર. ધર્મ ૦ ૭
અર્થ—તદ્દન ચેખા, મેલ વગરના ગુણરૂપ રતનની ઉત્પત્તિભૂમિ રેહણાચળ પર્વત છે અને મુનિ મહારાજના મનરૂપ માનસરોવરને કાંઠે હંસ બેઠેલ છે. તે નગરી નસીબદાર છે, તે વખત અને તે સમયે ભાગ્યવાન છે, અને તે માબાપ, જેમને ત્યાં એમને જન્મ થયે છે, તે તથા તેમનું કુળ અને વંશ નસીબદાર છે, જ્યાં તેમને જન્મ થયેલ છે. (૭)
ટબો– નિર્મળ ગુણરત્નના રહિણાચળ-રત્નત્પત્તિસ્થાનક! મુનિજનના માનસરોવરને વિષે હંસ સમાન ! ધન્ય-પ્રધાન તે નગરી, તે વેળા–અવસર, ઘડી તે ધન્ય, જ્યાં તમે જગતુ ઉપકારી ઉપન્યા, માતા-પિતા કુળ વંશ ગોત્ર-તે પણ ધન્ય. (૭)
વિવેચન—એક રેહણાચળ નામને સિલેનમાં પર્વત છે. એ પર્વતમાં અનેક રત્ન થાય છે અથવા એ પર્વત રત્નમ્ય જ છે, પ્રભુ તે અનેક ગુણનું સ્થાન છે. જેમ રેહુણાચળમાં અનેક રત્ન થાય છે, તેમ પ્રભુ પોતે અનેક ગુણરૂપ રત્નના રેહણાચળ પર્વત જેવા છે. પ્રભુમાં એ ગુણો ભરેલા જ છે. એમના અનેક ગુણોની ગણતરી કરવી એ બહુ મુશ્કેલ બાબત છે, પણ તમે દુનિયાના અનેક સગુણોની ગણતરી કરે એના સર્વ ગુણ પ્રભુરૂપ રેહણાચળમાં સમાઈ જાય છે. તેથી પરમાત્મા આપણી સેવા-પૂજા-ભક્તિને પાત્ર છે એ નિઃસંદેહ વાત છે. આવા અનેક ગુણના ઉદ્દભવસ્થાન પ્રભુરૂપ રેહણાચળને હું નમું છું, સેવું છું અને મુનિઓના મનરૂપ માનસ હંસે તે પર્વત પર કર્લોલ કરે છે. મુનિઓનાં મન તદ્દન પવિત્ર છે, જેવા માનસરોવરના હંસે હોય તેવા માનસરોવરને કાંઠે કીડા કરે છે અને ખૂબ આનંદમાં મસ્ત બને છે. આવા નિર્મળ ગુણોના રેહણાચળ અને મુનિઓના મનરૂપ હશે જેમાં કલેલ કરી રહ્યા છે એટલે અનેકગુણ અને પવિત્રતાના ધામ રૂપ બની ગયેલા આપ પ્રભુ મારે તે આધારભૂત છે, મારે મન સર્વસ્વ છો, મારી ઈચ્છાના આદર્શ છે. આવા પ્રભુની
પાઠાંતર–નિરમળ’ પ્રથમ પાદમાં “નિરબંધ મલ ગુણ મણિ” પાઠ પ્રતમાં છે. (૭)
શબ્દાર્થ—નિરમળ = નિમળ, મેલ વગરની પવિત્ર. ગુણ = સદ્ગુણ, ઉચ્ચ ચારિત્ર. મણિ = રત્ન. રોહણ = રેહણાચળ પર્વત, જ્યાં મણિ થાય છે તે રેહણાચળ પર્વત. ભૂધરા = પર્વત, ડુંગર. મુનિ = સાધુ, યોગી પુરુષ. મન = તેમનું ચિત્ત. માનસ = માનસરોવરમાં, જ્યાં એકલા હંસે જ વસે છે તે સરોવર. હંસ = હંસ પક્ષી, જે એકલે મોતીને ચારો કરે છે તે પક્ષી. ધન્ય = નસીબદાર, ફાવેલી, ભાગ્યવાન, નગરી = શહેર. ધન્ય = નસીબદાર, સરસ, સુંદર, વેળા = વખત, ટાઈમ. ઘડી = ૨૪ મિનિટ, તે સમયે. માતપિતા = માબાપ. કુળ = કુટુંબ, જે કુળમાં તેને જન્મ થયો તે. વંશ = વિસ્તાર, પરિકમ્મા. (૭)