________________
૮ : શ્રી ચંદ્રપ્રભુ જિન સ્તવન
[ ૨૦૧
અથ...એકેન્દ્રિયમાં અતિ ઘણા દિવસ હું રહ્યો, પણ ત્યાં તે મુખચંદ્રને જોઇ શક્યો નથી. એ ચહેરા મારે તેા તદ્ન જોયા વગર રહ્યો છે, અને એઇન્દ્રિય, તેઇન્દ્રિય અને ચઉરિન્દ્રિયમાં હું રહ્યો, ત્યારે જાણે પાણીમાં લીટી કાઢતા હાઉ”, તેમ તેમનાં હ્દન વગર હું રહ્યો અને સંજ્ઞા રહિત પંચેન્દ્રિયમાં પણ તેમને જોયા વગરના છું. (૩)
ટમે—વનસ્પતિપણિ અનત કાલ, માટિ ઘણુ દીહા કહઈ. ીષ્ઠિર્ફે વળમTM ત્તિ આગમ, પાઠે. તિહા પણ દીદાર-દર્શીન ન પામ્યા. દ્રવ્ય થકી પિણુ દેખવું નથી તિહુાં. બેદી, તે'દી, ચઉરે'દી એને પિણ જડની રેખા વિકલેન્દ્રિય માટે અપર્યાપ્તા પર્યામા સવે જાણવા. ગતિ સન્નિયા પાંચ ઢાંમ છે. તિહાં પણ ન દીઠો. (૩)
વિવેચન—એમ કરતાં ઘણુભ્રૂણુÖન ન્યાયે, નદીગાળપથ્થરની પેઠે, ફરતે-રખડતા હુ ઘણા કાળ સુધી વનસ્પતિકાયમાં રહ્યો. વનસ્પતિ અનેક પ્રકારની છે. કોઈ વખત હુ" ઝાડના છોડવા થઇ આવ્યા અને કંદમૂળાદિમાં હું ઘણી વાર ગયા. ત્યાં એક શરીર અને અનંત જીવે હોય; તે સ` એક જ શરીરને ભોગવ્યા કરે. આવી વનસ્પતિમાં હું ઘણા દિવસ રહ્યો. એ રીતે વનસ્પતિકાયમાં હું ઉત્પન્ન થયા, પણ ત્યાં મને માત્ર એક સ્પર્શેન્દ્રિય મળી હતી તે ચાલુ રહી, તેમાં કાંઇ વધારો થયા નહિ. ત્યાંથી આગળ જતાં, ઘણા દિવસ પસાર કર્યાં પછી, હું બેઇંદ્રિય થયા. ત્યાં મને સ્પર્શેન્દ્રિય સાથે રસેન્દ્રિય મળી. હવે હું સ્વાદ લેવા લાગ્યા, પણ આંખને અભાવે મે પ્રભુને દેખ્યા નહિ. બેઈન્દ્રિય ગતિમાં ઘણા સમય કાઢયા પછી હુ તેઈદ્રિય થયા. મને સ્પન અને રસના સાથે નાસિકાની ઇંદ્રિય મળી અને હું જગતમાં તેઇંદ્રિય તરીકે ઓળખાયે, પણ આંખ ન હોવાથી અને મન ન હાથી, મેં પ્રભુનાં દર્શન જ કર્યા* નહિ. મારી જન્મ એ રીતે વૃથા ગયા. ત્યાર પછી આગળ વધતાં હુ ચઉરિન્દ્રિય થયા. આંખ મળી, પણ મન ન મળ્યું. પ્રભુને મે' આંખા વડે દેખ્યા હોય તોપણ મન ન હેાવાથી પ્રભુ તરીકે જાણ્યા નહિ. મારી દશા તે પાણીમાં કાઢેલ લીટી જેવી થઈ. પાણીમાં લીટી કાઢે તે જોતજોતામાં ખલાસ થઇ જાય છે, પાણીના વિભાગ પડતા નથી અને લાઇન દોરવાની મહેનત માથે પડે છે, તેના જેવી મારી દશા થઈ. આ રીતે ચઉરિન્દ્રિય ગતિમાં પણ મેં પ્રભુનાં દર્દેન કર્યા નથી. અને ત્યાર પછી હું અસંજ્ઞી પચેન્દ્રિય થયા. પુરુષનાં નવ દ્વારે અને સ્ત્રીઓનાં બાર દ્વારે હું ઉત્પન્ન થયા, મને વધારામાં પાંચમી શ્રોત્રેન્દ્રિય મળી. હું હવે સ્પર્શીન, રસના, ગંધ, ચક્ષુ અને શ્રોત્રયુક્ત થયા, પણ મને મન ન હોવાથી પ્રભુને પ્રભુ તરીકે મેં જાણ્યા નહિ, અને મારી રખડપટ્ટી ચાલુ રહી.
ગયેલી છે એવા પંચેન્દ્રિયપણે મે' પ્રભુને એળખ્યા નહિ પણ = પંચેન્દ્રિયપણામાં, પાંચ ઇન્દ્રિય મળી, પણ મને અસ’શીપણામાં મન ન મળ્યું એટલે પંચેન્દ્રિયપણું પણ મારું નકામું ગયું. ધાર = સમજ, વિચાર, જાણ; એમાં પણ એવી જ સ્થિતિ થઈ એમ તું જાણુ. તિય ચા પાંચેન્દ્રિયપણામાં જળચર, થળચર (ભૂચર), અને ખેચર થાય છે, અને કોઇ ઉપરિસ` અને ભુજપરિસષ' થાય છે, ત્યાં પણ મન ન હાવાથી પ્રભુને દેખ્યાજાણ્યા–પિછાન્યા નહિ. (૩)
૨૬