________________
૩૦૪ પ ઉપાધ્યાય યશોવિજય સ્વાધ્યાય ગ્રંથ
સાગરના મુખમાં બોધ આવ્યા કર્યો તે મુખ્ય પ્રસંગમાં ભળીને આવ્યો. દેવો સીધા આવ્યા એ મધ્યકાળનું સમાજમાનસ જોતાં કઠે એવી વાત નથી, આમ જ થાય.
“ઘોઘા બંદિરે એ રચ્યો, ઉપદેશ ચઢ્યો સુપ્રમાણ.' એમ કાવ્યરસિકોને પણ કહેવું પડે.
કૃતિ દીર્ઘ છે છતાં એકંદરે રસ જળવાઈ રહે છે તે તકકુશળતાને કારણે. વાદી-પ્રતિવાદી બન્નેને પક્ષે થતી દલીલો કવિ કલ્પતા જ જાય છે – જેમજેમ કાવ્ય આગળ વધે છે તેમતેમ. બહુ સહજ રીતે એમ થતું જાય છે. એમની વાક્પટુતા ને વ્યુત્પત્તિ, કલ્પનાશક્તિ ને વર્ણન-કથન-હથોટી બધું કામે લાગ્યું છે. ભાષા અલંકારમંડિત ખરી, પણ અલંકાસ્પ્રચુર નથી. એકંદરે સરળ ને રસાળ છે. ફરી વાંચવી ગમે એવી કૃતિ છે. આનું અલગ શાસ્ત્રીય સંપાદન થાય તે જરૂરી છે.
રસિયાને રસિયા મલે, કેલવતાં ગુણગોઠ, હિયે ન માયે રીઝ રસ, કહેણી ના હોઠ.
ઉપાધ્યાયયશોવિજય (શ્રીપાલ રસી)
