________________
ન્યાયાલોક' U ૧૭૫
‘સ્યાદ્વાદરહસ્ય' જોવાનું કહી ગ્રન્થ સમાપ્ત કરવામાં આવ્યો છે.
આમ ઉપર્યુક્ત સર્વ વિષયોનું સૂક્ષ્મ ચિંતન બન્યાયાલોકમાં પ્રાપ્ત થાય છે. નવ્યન્યાયનો વિકાસ થવાથી જે નવીન યુક્તિઓથી ન્યાયવૈશેષિક દર્શનના સિદ્ધાંતોનો વિકાસ થયેલો તે તમામ યુક્તિઓનું ખંડન કરી જૈન મતનું સ્થાપન પ્રસ્તુત ગ્રન્થમાં કરવામાં આવેલ છે. “ન્યાયાલોકમાં ઘણાં સ્થળોએ ચર્ચાઓ ખૂબ જ સંક્ષેપમાં કરવામાં આવી છે.
અને સ્થળે સ્થળે સ્વરચિત સ્યાદ્વાદરહસ્ય, અધ્યાત્મમતપરીક્ષા, જ્ઞાનાર્ણવ સ્યાદ્વાદકલ્પલતા આદિ ગ્રન્થોનું અવલોકન કરવાની ભલામણ કરી છે. આમ છતાં 'ન્યાયાલોક' પદાર્થપરીક્ષણ અને સ્વપક્ષના સ્થાપનની દૃષ્ટિએ સંપૂર્ણ ગ્રન્થ છે. પ્રસ્તુત ગ્રંથના સંશોધનાત્મક અને વિસ્તૃત પ્રસ્તાવનાયુક્ત નવીન સંસ્કરણની આવશ્યકતા નકારી ન શકાય. જો પ્રસ્તુત ગ્રન્થ પર કોઈ સંશોધન કરે તો ઘણી બાબતો સ્પષ્ટ થશે અને યશોવિજયજીની બુદ્ધિપ્રતિભાનો ખ્યાલ આવી શકશે.
પાદટીપ : ૧. ન્યાયાલોક, પ્રશસ્તિ શ્લોક ૨-૩ ૨. ભાષારહસ્ય, પ્રશસ્તિ શ્લોક ૧-૬ 3. प्रणम्य परमात्मानं जगदानन्ददायिनम् । न्यायालोकं वितनुते धीमान् न्यायविशारदः ___ मंगलाचरण-न्यायालोक। ૪. કૃત્વાચાયાનોઉં...પ્રશસ્તિ-ચાયાનોકા ५. प्रमाणैरर्थपरीक्षणं न्यायः । न्यायभाष्य (!) ૬. ચાયતો, પૃ. ૨/A. ૭. ન્યાયાનો, છું. ર/B ૮. ચાયતો, પૃ. –૮ ૯-૧૦. ચાયાનોવક, પૃ. ૮-૧. ૧૧-૧૬. ચાયાનો, પૃ. -૧૬ ૧૭. ચાયાનો, પૃ. 9૭) ૧૮. રશિદ વિનામ િવન મુક્તિના પ્રકરણ /
અંજલિમાં જિમ ગંગ ન માયે. મુજ મન તિમ પ્રભુdજ.
ઉપાધ્યાય યશોવિજય (શ્રુતાંજલિ')
