________________
૧૪.
એ તો ખરું જ છે કે—જે વખતે જેની જરૂર હોય, તે વખતે તેની પૂર્તિ કરવા તરફ જ લોકોનું ધ્યાન જાય છે, અને તે પ્રમાણે જવું પણ જોઈએ. હીરવિજયસૂરિ મહારાજના ઉપર્યુક્ત પ્રબળ પ્રમાણ પછી બોલીના રિવાજ સંબંધી બીજાં વિશેષ પ્રમાણેની આવશ્યકતા રહેતી જ નથી.
હવે જ્યારે, હીરવિજયસૂરિ મહારાજ જેવા પરમ પ્રભાવક અને સર્વમાન્ય ગીતાર્થ આચાર્યશ્રીના વચનથી એ સિદ્ધ થઈ ચૂક્યું કે–
Kબેલી બેલવી, એ સુવિહિત આચરિત નથી; તેમ તે પિકીની કેટલીક બેલિયનું દ્રવ્ય જિનભવનાદિન નિર્વાહનાં પ્રાય: બીજા સાધને નહિ હોવાથી દેવદ્રવ્ય આદિમાં લઇ જવાનું ઠરાવવામાં આવ્યું હતું, ત્યારે હવે આપણે એ વાત ઉપર આવીએ કે—જે બોલીનું દ્રવ્ય અત્યાર સુધી દેવદ્રવ્યમાં લઈ જવામાં આવે છે, તે બોલીનું દ્રવ્ય હવે પછી સાધારણ ખાતામાં લઈ જવાનો સંગ ઠરાવ કરી શકે કે નહિં?
એ વાત હું પહેલાં જ કહી ચૂક્યો છું કે–જુદાં જુદાં કારણોથી પડેલા રિવાજે અવાર નવાર ફરતાજ રહ્યા છે. એવી જ રીતે આ રિવાજને પણ ફેરવવામાં આવે, એટલે કે–જે બોલીનું દ્રવ્ય દેવદ્રવ્યમાં લઈ જવામાં આવે છે, તેનું દ્રવ્ય હવે પછી સાધારણ ખાતામાં લઈ જવાની સંઘ કલ્પના કરે, તો તે પ્રમાણે સંઘ ખુશીની સાથે કરી શકે છે, એ મારું ચોક્કસ માનવું છે. પૂર્વે પણ દેવદ્રવ્યની આવકોનાં સાધનોમાં ફેરફારો થતાજ રહ્યા છે. જૂઓ
- શારિધિના પાંચમા પ્રકાશમાં શ્રાવકોએ કરવાનાં વાર્ષિક કૃત્યોનું વિવેચન કરવામાં આવ્યું છે. જેમાંનું પાંચમું કૃત્ય નિષળવી અર્થાત–જિનદ્રવ્યની વૃદ્ધિ પણ બતાવવામાં આવેલ છે આ જિનદ્રવ્યની વૃદ્ધિ શી રીતે કરવી, તે સંબંધી વિવેચન કરતાં ટીકાકાર
___“जिनधनस्य देवव्यस्य वृद्धिर्मालोद्घट्टनेन्द्रमालादिपरिधानपरिधापनिकाधौतिकादिमोचनद्रव्योत्सर्पणपूर्वकारात्रिकविधानादिना ।"
(જૂઓ પૃષ્ઠ ૧૬૧)