________________
જ્ઞાનદીપથી પુરુષાર્થ માટે દુઃખમાં પણ પ્રવૃત્તિ થતી હોવાથી ચરમદુઃખસ્વરૂપ ક્લેશની હાનિ થાય છે : એમ તાર્કિકો કહે છે.”-આ પ્રમાણે સત્તાવીસમા શ્લોકનો અર્થ છે. એનો આશય એ છે કે પ્રમાણ પ્રમેય સંપાય પ્રયોજન... વગેરે પદાર્થોના તત્ત્વજ્ઞાન સ્વરૂપ દીપકથી અજ્ઞાનસ્વરૂપ અંધકારનો નાશ થવાથી, પોતે ઉત્પન્ન કરેલા ચરમદુઃખસ્વરૂપ કલેશની હાનિ થાય છે-એમ તાર્કિકો કહે છે. “દુઃખ તો કોણ ઉત્પન્ન કરે ?' આવી શટ્ટા કરવી ના જોઈએ. કારણ કે રાજાની નોકરી વગેરે દુઃખો, અર્થ અને કામાદિ પુરુષાર્થ માટે ઊભા કરાતાં દેખાય જ છે.
અતીતકાળનાં દુઃખો તો પોતે જ નષ્ટ થયેલાં છે. અનાગતદુ:ખોનો ત્યાગ શક્ય નથી. વર્તમાનદુઃખનો નાશ તો તેના વિરોધી ગુણના પ્રાદુર્ભાવથી જ થઈ જાય છે. આથી ચરમદુઃખને જાતે ઉત્પન્ન કરીને તેના નાશ માટે જ ખરેખર પુરુષાર્થ કરવો જોઈએ... આ પ્રમાણે તૈયાયિકાદિ તાર્કિકોના કથનનું તાત્પર્ય છે. ૨૫-૨ા
તાર્ડિકોના મતમાં દૂષણ જણાવાય છેब्रूते हंत विना कश्चिददोऽपि न मदोद्धतम् । सुखं विना न दुःखार्थ, कृतकृत्यस्य हि श्रमः ॥२५-२८॥
“મદ(અહંકાર)થી ઉદ્ધત(વ્યાસ) થયેલા માણસ વિના બીજો કોઈ પણ આ પૂર્વે જણાવેલું) વચન બોલે
VAIAIAIAIAIAIAI જોજોજdyઈકોઝ
ANAIAIAIAI આ
;; ;;
