________________
દારિદ્ર
“તું કયાં કાંઈ કરે છે? માત્ર હું તને પ્રાર્થના કરું છું કે તું આમ વિચારમાં ઝરવું છોડી દે. મારા ખાતર નહી તો તારા આવનાર સંતાન ખાતર ! આજે ટેબલ પર મેં ઔષધની શીશી જોઈ તો તેમાંથી એક પણ ટીપું એાછું થયેલું નહોતું, પણ તને ક્યાં ખબર છે કે આ ઔષધ લાવતાં મારે કેટલું કષ્ટ સહન કરવું પડ્યું છે !”
સુગંભીર લજજા અને વેદનાથી નિર્મળાનું હૃદય ભરાઈ ગયું. તે મૃદુ સ્વરે બોલી: “હવેથી હું નિયમિત લઈશ”.
જરા નિરવ રહીને સુરેશે કહ્યું: “અને આ જ રીતે આમ અગાશીમાં બેસીને ઠંડી ન લે તો તને કંઈ નુકશાનકર્તા થાય એમ તો નથી ને?”
હવે અગાશીમાં નહી આવું.” મૃદુ કમળ સ્વરે નિર્મળાએ કહ્યું. તેનાં બંને નયને અશ્રુભર્યા બન્યાં. આહ, કયા સુખની માયા તેને અગાસીમાં ખેંચી લાવે છે? નિર્મળા કશું મેઢેથી કહી ન શકી પણ મનથી બોલી: “શું ગરીબને સુખના સ્વમ ઝીલવામાં પણ પાપ લાગતું હશે ? ગુન્હો ગણાતો હશે ?”
નિર્મળા દેહ અને દિલથી ભગ્ન બની ગઈ હતી. હતાશા અને પરિશ્રમના ગુરૂભારથી તેનું હૃદય દબાઈ ગયું હતું. પરંતુ મેથી કશું કઈને કહી શકતી નહીં. નિરવભાવે કાર્ય કરે જતી.
તેના વદન પરની વેદના વાંચતા સુરેશે કહ્યું: “નિર્મળા! કંઈ માઠું તો નથી. લાગ્યું ને? હું શું કરું? તારા સિવાય મારે એક પણ શાન્તિનું સ્થાન નથી. તું જે આ પ્રમાણે કરીશ અને શરીર પ્રત્યે બેદરકારી રાખીશ તે મારે પણ શમ્યા લેવી પડશે. પછી હું કઈ દિશાએ જોઈ શકીશ? કઈ બાજુ સંભાળી શકીશ?”