________________
! જીવનસા
ઉષા સામે કડવી નજરે જોતાં થઇ ગઇ છે. મહારાજે કેટલી
કમળાએ કહ્યું: “ યારની રસેાઇ બ્રૂમે મારી ? ”
ખીજું કશું સાંભળતાં પહેલાં ઉષાએ બહાર જવા પગ ઉપાડ્યો. “ સાંભળ... ” કમળાએ કહ્યું. કેવા મમતાહીન અવાજ ! રૂક્ષસ્વર !
,,
ઉષાએ ચમકીને સાસુ સામે જોઇને નયના નીચાં ઢાળ્યાં.
કમળાએ એવા જ અવાજે કહ્યું: “ આજે સુરેશ ઉપર અરુણના કાગળ આવ્યેા છે. સુરેશ ઘેર નહાતા એટલે એમણે ફેડ્યો છે. ’ સાસુએ જરા વિસામેા લીધે.. ઉષા ચિકત નેત્ર સાસુ સામે નજર કરીને કંપી ઊઠી. કેવી વિપુલ વિરક્તિ કમળાના વદન પર પ્રગટી ઊઠી છે !
આશ્ચર્ય ભર્યા સ્વરે કમળાએ કહ્યું : એ જાણે! છે ? ”
“ એમાં શું લખ્યું છે
આ વળી: કેવા પ્રશ્ન ? અરુણના પત્ર આવ્યાની ખખર અત્યારે જ પડે અને તેમાં શું લખ્યું એ કેવી રીતે કહી શકાય ? ઉષા નમેલા વદને ઊભી રહી. ચિરદિન મસ્તક નીચું રાખેલી ઉષામાં આજે નયને ઊંચા કરવાનું પણ સાહસ નથી રહ્યું. આવા પ્રશ્નોના પ્રતિવાદ તા થાય જ કેમ ?
કમળાના કંઠમાં આ વખતે સ્પષ્ટભાવે વ્યંગ વ્યક્ત થયે. “ તને ડૅાક્ટર પાસે લઇ જવાનું લખે છે. ’
કહ્યું:
ઉષા નિરવ ભાવે નીચા મસ્તકે ઊભી રહી. કમળા વધુ વખત ન ઊભી રહી. ક્રોધ અને ક્ષેાલથી તેનુ હૃદય સળગી રહ્યું હતું.
જે નારી વંધ્યત્વનું દુર્ભાગ્ય લઈને વિશ્વમાં જન્મે તેને ડૅાકટરા શું કરી શકે ? કમળા કશું સમજવા તૈયાર નહેાતી. તેની ચાદ