________________
૧ જીવનસંધ્યા
પ્રતાપે જ થયું હતું. ગૃહસંસારનાં પ્રત્યેક કાર્યો ઉષાને કરવાં પડતાં, છતાં ય એ દિવસે કેટલા સુખમય હતા.........? સ્મરણમાં ઝુલતી ઉષાના હદયમાં અનિમની એ સ્મૃતિઓ આજે દૂર દૂર વિખરાયેલા કેઈ સ્વપન સમી ભાસવા લાગી.
પહેલાં ગૃહકામ કરતી ત્યારે તેની સાસુ કમળાના હદયમાં વ્યથા થતી. બને ત્યાંસુધી કમળા વહુને કશું કામ કરવા દેતી નહી. ઉષાના શ્વસુર મેતીલાલ તો એમ જ કહેતા કે “સેનાની પ્રતિમાને આંગણે લાવીને અમે એવું કષ્ટ આપીએ છીએ કે પ્રભુ પણ અમને માફ નહિ કરે.” આ શબ્દો સાંભળીને ઉષા શરમ અને સંકેચથી અપ્રસન્ન બની જતી. પોતે તે ગરીબ ઘરની કન્યા હતી. કામકાજ કરીને તો આટલાં વર્ષો વિતાવ્યાં હતાં ...એ બધું આ લોકો જાણતા હતા, છતાં આમ શા માટે શરમાવી રહ્યાં હશે ?
ત્યાર પછી...? દર્દભર્યો એક નિઃશ્વાસ નાખીને ઉષાએ પિતાના મૂલ્યવાન ઉપાદાનેથી શણગારેલા સુંદર ઓરડામાં ચારે ય તરફ એક નજર કરી. એ ઓરડામાં હસી રહેલાં પ્રત્યેક ઉપાદાને પાછળ ઉષાએ પોતાના સ્વામી અરુણની છાયા નિહાળી. એ આવી ત્યારે ભવ્ય મકાન હતું જ નહિ. આ સમૃદ્ધિ પણ નહોતી. પણ આજે તો અરુણ પ્રતિષ્ઠાના શિખર પર ઉન્નત મસ્તકે ખડે છે. કર્મનિષ્ઠ સ્વામીના બાહુબળથી દરેક પ્રકારને અભાવ દૂર દૂર ઘસડાઈ ગયો છે.
પણ ઉષાના મનને અહીં જ ધક્કો લાગે. શું આભાવ દૂર થયે છે ? કશે અભિગ નથી રહ્યો ? ના...ના...આભાવ દૂર