Bhavbhavna Prakaran Part 02

SR No.: 005722
Original Sutra Author: N/A
Author: Sumtishekharvijay
Publisher: Arihant Aradhak Trust
Total Pages: 348
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 8 MB

Page 195

૧૮૪
ભવ ભાવના પ્રકરણ ભાગ - ૨
__पाठसिद्धा एव ।। कियट्यो वर्षेभ्यः पुनरूज़ स्त्री गर्भ न धारयति पुरुषश्चाबीजो भवतीति प्रसंगतो निरूपयितुमाह -
પ્રશ્નઃ કેટલા વર્ષ પછી સ્ત્રી ગર્ભ ધારણ કરતી નથી અને પુરુષ અબીજ થાય છે ? ઉત્તરઃ આનો જવાબ નીચેની ગાથામાં બતાવે છે.
पणपन्नाइ परेणं महिला गम्भं न धारए उयरे । पणसत्तरीइ परओ पाएण पुमं भवेऽबीओ ।।३२१।। पञ्चपञ्चाशतः परेण महेला गर्भ न धारयति उदरे
पंचसप्तते: परतः प्रायः पुमान् भवेत् अबीजः ।।३२१।। ગાથાર્થ: ઘણું કરીને પંચાવન વરસ પછી સ્ત્રી ગર્ભ ધારણ કરતી નથી અને પંચોત્તેર વર્ષ પછી પ્રાયઃ પુરુષ અબીજ થાય છે.
सुखावसेयैव ।। कियत्प्रमाणायुषां पुनरेतन्मानं द्रष्टव्यमित्याह - પ્રશ્નઃ ગર્ભધારણનું આ માપ કેટલા પ્રમાણ આયુષ્યવાળા જીવોનું સમજવું ? ઉત્તરઃ આનો જવાબ નીચેની ગાથાથી આપે છે.
वाससयाउयमेयं परेण जा होइ पुवकोडीओ । तस्सद्धे अभिलाणा सव्वाउयवीसभागो उ ।।३२२।। वर्षशतायुष्कस्येदं परेण यावत् भवति पूर्वकोटि:
तस्योर्ध्वं महेलानां सर्वायुष्कविंशतितमो भागस्तु ।।३२२।। ગાથાર્થ : ઉપરનું માપ સો વર્ષના આયુષ્યવાળા જીવની અપેક્ષાએ છે તેના પછી પૂર્વક્રોડ વર્ષ સુધીના આયુષ્યવાળા જીવોમાં સ્ત્રી પોતાના આયુષ્યના અર્ધા ભાગ સુધી ગર્ભ ધારણ કરી શકે છે અને પુરુષ વિસમાં ભાગને છોડીને સબીજ હોય છે. ___ वर्षशतायुषामैदंयुगीनानामेवैतद् गर्भधारणादिकालमानमुक्तं द्रष्टव्यं । परेण तर्हि का वार्तेत्याह – 'परेण जा होइ पुवकोडीओ' इत्यादि, वर्षशतात् परतो वर्षशतद्वयं त्रयं चतुष्टयं चेत्यादि यावन्महाविदेहादिमनुष्याणां यावत् पूर्वकोटि: सर्वायुष्के भवति तस्य सर्वायुषोऽर्द्धं यावदम्लाना-गर्भधारणक्षमा स्त्रीणां योनिद्रष्टव्या, पुरुषाणां तु सर्वस्यापि पूर्वकोटिपर्यन्तस्यायुषो विंशतितमो भागोऽबीजो भवति ।।।
ટકાર્થ ? હમણાં જે ગર્ભધારણનો કાળ બતાવ્યો તે વર્તમાન કાળના સો વર્ષના આયુષ્યવાળા જીવની અપેક્ષાએ કહ્યો છે પછી એટલે કે સો વર્ષથી માંડીને બસો-ત્રણસો ચારસો યાવતું મહાવિદેહાદિ મનુષ્યની અપેક્ષાએ પૂર્વક્રોડ વર્ષ સુધી સર્વ આયુષ્યના અર્ધાભાગ સુધી સ્ત્રી ગર્ભ ધારણ કરવા સમર્થ હોય છે અને પુરુષ સર્વ આયુષ્યના વશમાં ભાગને છોડીને સબીજ હોય છે.
१. च भवनानां द्विसप्ततिलक्षाधिकाः सप्त कोटयो भवन्ती - सं. २।। २. सप्त भवनकोटयो भवन्ति ई- वा. ने. ।।