________________
જેમ યોગીપુરુષ સકળ કામદાયક ઉૐકાર વર્ણની ઉપાસના કરે છે તેમ હજાર દેવો હંમેશાં હાથ જોડીને ભરતની પથુપાસના કરે છે.
सुषेणोप्यस्य सेनानी:, सेनानी'रिव दुर्जयः ।
પરીતોડીનિીત વ - T૬૮ જેમ વિનીત શિષ્ય સદ્ગુણોથી અલંકૃત હોય તેમ ભરત રાજાનો અનેક દેવોથી પરિવરેલો સુર્ષણ સેનાધિપતિ, દેવોના સેનાપતિ કાર્તિકેય જેમ દુર્જય છે.
अस्यैव भुजमाहात्म्स द्, वैरिणो नेशुरग्रतः | चक्रवागमस्तेषां, पुनरुक्तिरिवाऽभवत् ।।६९।। સેનાપતિ સુષેણના ભુજબળથી ભયભીત બનીને શત્રુઓ પહેલેથી જ નાસી જાય છે. જ્યારે ચક્રવર્તીનું આગમન તેઓ માટે પુનરુક્તિ જેવું નિરર્થક બને છે.
अस्य सूर्ययशा ज्येष्ठसूनुरन्यूनविक्रमः | मन्यते स्वभुजौर्जित्याद्, यः शक्रमपि किङ्करम् ।।७।। ભરતનો જ્યેષ્ઠ પુત્ર સૂર્યયશ અત્યંત પરાક્રમી છે. તે પોતાના બાહુબળથી ઇન્દ્રને પણ તુચ્છ ગણે છે, કિંકર માને છે.
अन्येपि बहवो वीराः, सन्त्यस्य प्रबला बले । धर्तु तदन्तरेकोऽपि३, सहिष्णु, पर्वतानपि ।।१।। ભરતની સેનામાં એવા બીજા પણ અનેક પરાક્રમી સુભટો છે એમાંનો એક એક વીર પર્વત જેવા પર્વતને પણ સહેલાઈથી ઉઠાવી શકે તેમ છે.
एक एव महातेजास्त्वं रोद्धा ज्येष्ठमार्षभिम् ।
धक्ष्यन्त्यमूंस्तृणानिव, चास्य चक्रदवार्चिषः ।७२।। આપ એક જ એવા મહાતેજસ્વી અને પરાક્રમી છો કે જ્યેષ્ઠ બંધુ ભરતને રોકી શકો ! બાકી એના ચક્રરત્નની પ્રચંડ જ્વાલાઓ આપણી સેનાને તૃણની જેમ ભસ્મીભૂત કરી નાંખશે.
तद् विचार्य महीपाल !, कुरुष्वात्महितं त्विति । તાતતુલ્યન થ્રેષ્ઠ, પ્રાતરે મરતે નામ TIGરૂ II એટલા માટે હે રાજન ! આપ આપનું હિત વિચારીને પિતાતુલ્ય જ્યેષ્ઠ બંધુ ભરતને પ્રણામ કરો એ જ હિતાવહ છે.
इति मन्त्रिगिरा क्रुद्धो, यावद् वक्ति क्षितीश्वरः |
तावद् विद्याधराधीशोऽनिलवेगस्तमभ्यधात् ।७४।। ૧. સેનાની-કાર્તિકેય (ના સ્વામી મનિ સેનાનીદ રિરિકવાન-ગમ. ૨૧રર) , ૨. નાના-દેવો (ની મોડસ્થના-ગામ- ૨ રૂ) રૂ. તર-તે વીરાણ મચ્ચે, ડર I
શ્રી ભરતબાહુબલિ મહાકાવ્યમ્ ૧૬૦
