Page Text
________________
कालागुरु'स्कन्धनिबद्धनागकटेषुर पेतुर्मधुपा विहाय ।
पुष्पद्रुमान् कोऽपि विशिष्टवस्तुप्राप्तौ प्रमाद्येन्नु संसज्ञचित्तः ।।११।।
સુગંધીદાર વૃક્ષોને છોડીને ભ્રમરો કાલાગરુ વૃક્ષના થડ સાથે બાંધેલા હાથીના ગંડસ્થલ પર મદ્યપાન કરવા માટે આવીને બેસતા. ખરેખર કોણ એવો બુદ્ધિશાળી હોય કે જે વિશિષ્ટ વસ્તુની પ્રાપ્તિમાં પ્રમાદ કરે ?
दूर्वाङ्कुरग्रासनिबद्धकामा, वाहा विचेरुः सरितस्तटेषु ।
स्वस्वार्थचिन्ताविधिमाततान, स सैन्यलोकोऽपि तदा समग्रम् ।।१२।।
દૂર્વાંકુર (લીલું ઘાસ) ખાવામાં તલ્લીન બનેલા ઘોડાઓ નદીના કાંઠે ઘૂમવા લાગ્યા ત્યારે સુભટ લોકો પણ પોતપોતાના કાર્યમાં વ્યસ્ત બની ગયા.
अथ क्षितीशोऽवरुरोह नागाद्, विलोक्य दूराद् भगवन्निवासम् । अमीदृशानामुचितक्रियासु, नैपुण्यमाशंसति कोपि किञ्चित् ? ।।१३।।
દૂરથી જિનેશ્વર ભગવંતનું મંદિર જોઈને ભરત મહારાજા હાથી ઉપરથી નીચે ઊતરી ગયા. ખરેખર ભરત ચક્રવર્તી જેવા મહાન પુરુષોને ઉચિત કર્તવ્ય માટે નિવેદન કરવું પડતું નથી. એમના જેવી મહાન વ્યક્તિને સ્વયં ઉચિત કાર્યની સ્ફુરણા થાય જ.
I
ततः समग्रा अपि भूमिपाला, यानावरूढा, विधिमस्य चक्रुः अधीश्वराचीर्णमलङ्घनीयं, सेवापरैः कृत्यमिह ह्यशेषम् ।।१४।।
તે જોઈને વાહનો પર બેઠેલા બીજા રાજાઓએ પણ ભરત મહારાજાનું અનુકરણ કર્યું, અર્થાત્ વાહનો પરથી નીચે ઊતરી ગયા. ખરેખર સેવામાં તત્પર સેવકો માલિકની મર્યાદાનું ક્યારેય પણ ઉલ્લંઘન કરતા નથી.
सर्वोत्तरासङ्गविधि विधाय, विवेश राजा जिनराजवेश्म ।
स निर्वृते श्रास्यमिवाभिरुच्यं ४, सुवर्णभास्वत्कमनीयताढ्यम् ||१५||
.
મુક્તિરૂપી સ્ત્રીના મુખસમાન સુવર્ણની કાંતિથી દેદીપ્યમાન એવા જિનેશ્વર ભગવંતના મંદિરમાં ઉત્તરાસંગપ આદિ સર્વ પ્રકારની વિધિને સાચવીને ભરતરાજાએ પ્રવેશ કર્યો.
प्रदक्षिणीकृत्य धराधिपस्त्रिश्चकार पञ्चाङ्गनतिं युगादेः ।
तीर्थेशनत्यैव हि नम्रभावं भजन्ति भूषा अपि शुद्धिमत्या ||१६||
ભરત રાજાએ ત્રણ પ્રદક્ષિણા દઈને યુગાદિદેવશ્રી ઋષભ ભગવંતને પંચાંગ (બે હાથ - બે ઘૂંટણ મસ્તક) પ્રણિપાત કર્યા. ખરેખર શુદ્ધ આશયથી તીર્થંકર ભગવંતને નમસ્કાર ક૨વામાં આવે તો તે વ્યક્તિ બીજા માટે નમસ્ક૨ણીય બને છે.
૧. બતાવુઃ-કાળા અગરનું વૃક્ષ
૨. હ્રદઃ–હાથીનું ગંડસ્થલ (ઽસ્તુ ૧૮ઃ હ્રદઃ - અમિ૦ ૪ (૨૧૧)
3. નિવૃત્તિ-મોક્ષ
૪. અમિર્થ્ય-મનોામ્ - સુંદર
૬. ઉત્તરીય વસ્ત્રને મુખ પર બાંધીને
શ્રી ભરતબાહુબલિ મહાકાવ્યમ્ ૦ ૧૩૮
| SR No. | 005718 |
| Book Title | Bharat Bahubali Mahakavyam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Vishvakalyan Prakashan Trust Mehsana |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 288 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 7 MB |