________________
ચેત્રીસ અતિશય આ બે અતિશ બ યાચનામાં કહ્યા નથી.
અધિક અર્થ-કેટલાક અતિશયના અધિક અર્થ પણ દર્શાવાયા છે. જેમ કે ચેથા અતિશયને અર્થ એમ પણ કરાવે છે કે ઉચ્છવાસ અને નિઃશ્વાસ પદ્મક અને ઉત્પલકુક એવા બે ગંધદ્રવ્યની સુગંધથી યુક્ત હોય છે.
પ્રકાશવાળું ચક્ર એટલે કે ધર્મચક હોય છે એમ છઠ્ઠા. અતિશય પરત્વે કહ્યું છે.
વગીકરણ- ચોત્રીસ અતિશયેના નીચે મુજબ ત્રણ વર્ગો પડાયા છે –
(૧) જન્મ આશ્રીને, (૨) કર્મક્ષયથી ઉદ્દભવેલા અને (૩) દેવેએ કરેલા. .
પ્રથમ વર્ગમાં બીજાથી પાંચમા સુધીના ચાર અતિશય છે. દ્વિતીય વર્ગમાં એકવીસમાંથી છેવટ સુધીના ચોર તેમ જ પ્રભામંડળ” નામને બારમે એમ પંદર અતિશય છે.
તૃતીય વર્ગમાં બાકીના (પંદર) અતિશય છે એટલે કે પહેલે, છઠ્ઠાથી અગિયારમા સુધીના તેમ જ તેરમાથી વિમા સુધીના છે.
સંભાવના–કુડભિને અર્થ લઘુ પતાકા સંભવે છે.
મતાંતર– અતિશય સંબંધી મતાંતર છે. (એ શે છે. તે કદ્દો નથી. )
૧. આ ઉપરથી એ વાત ફલિત થાય છે કે અતિશયેને અંગે બે વાચના છે. બંને વચનામાં ૧૯મા અને ૨૦માં અતિશય સિવાયના બત્રીશ અતિશય સરખા જ છે. આ બે જ ભિન્ન છે.