________________
૪૭
ચાર મૂલાતિશયે અને મધુર, ૨૦ બીજાના મર્મને નહિ વીંધનારું, રુ૧ અર્થ અને ધર્મના અભ્યાસથી યુક્ત, ૨૨ ઉદાર, ૨૩ પરની નિન્દાથી અને પિતાના ઉત્કર્ષના સૂચનથી રહિત, ૨૪ પ્રશંસાને પામેલું, ૨૫ કારક, કાળ, વચન, લિંગ વગેરેના વ્યત્યયન દેષથી રહિત, ર૬ અવિચ્છિન્ન કુતૂહલને ઉત્પન્ન કરનારું, ર૭ અદ્દભૂત, ૨૮ અત્યંત વિલંબથી રહિત, ૨૯ વિભ્રમ, વિક્ષેપ અને કોધાદિ ભાવથી રહિત, ૩૦ અનેક જાતિના આશ્રયથી વિચિત્ર, ૩૧ વિશેષતાને પ્રાપ્ત કરે તેવું, ૩૨ આકારને પાપ્ત કરે તેવું, ૩૩ સત્વને ગ્રહણ કરનારું, ૩૪ ખેદથી રહિત અને ૩૫ વિચ્છેદ વિનાનું.
આ પિકી પહેલા સાત અતિશય શબ્દની અપેક્ષાએ છે જ્યારે બાકીને અઠ્ઠાવીસ અર્થની અપેક્ષા છે એમ કોંગત વૃત્તિમાં દર્શાવાયું છે. વિશેષમાં ઉપર્યુક્ત ૩૫ અતિશયે પિકી ઘણુંખરાનું સ્પષ્ટીકરણ અપાયું છે.
જૈન સ્તોત્રસહ ભા. ૧, પૃ. ૨૬૭-૨૬૮)માં જિનવાણીના ૩૫ ગુણ ગણાવતી સેળ પદ્યની જ. મીમાં રચાયેલી એક કૃતિ છપાયેલી છે. એ ધર્મષસૂરિની રચના છે.
( ૬ ) ચાવીસ અતિશય સમવાય નામના જૈન આગમની બે વાચાના જેવાય છે? (૧) બૃહત્ અને (૨) લઘુ. તેમાં બુડતું વાચના અનુસાર એ આગમના ચેત્રીસમાં સમવાયમાં–ચેત્રીસમા સુત્તમાં તીર્થકરના ચેત્રીસ અતિશયેનાં નામ નીચે મુજબના કમથી એક પછી એક અપાયાં છે –
(૧) કેશ, દાઢી અને મૂછના વાળ તેમ જ રુવાંટી અને નખ અવસ્થિત રહે–વધે નહિ.