________________
- ૨
જ્ઞાતપુત્ર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર હેમચન્દ્રસૂરિએ અભિધાનચિન્તામણિ (કાંડ ૧)નાં નિમ્નલિખિત બે પદ્ધોમાં વીસ લાંછનેને ઉલેખ કર્યો છે –
જssa: a ses સહિત રાણી ! મજા કરત: ઘરની મહિ શુજારતા જ છ૭ . श्येनो वन मृगश्छागो नन्यावों घटोऽपि च ।
નીટોરારું રાલ્લા / હિરોતાં દવા ૪૮ ” આમ અહીં નીચે મુજબનાં વીસ લાંછને ગણવાયાં છે
(૧) બળદ, (૨) હાથી, (૩) ઘેડે, (૪) વાંદરે, (૫) કચ, (૬) કમળ (પ), (૭) સ્વસ્તિક) (સાથિયે), (૮) ચન્દ્ર, (૯) મગર, (૧૦) શ્રીવત્સ, (૧૧) ગેંડે, (૧૨) પાડે, (૧૩) ભૂંડ, (૧૪) બાજ, (૧૫) વજ, (૧૬) હરણ, (૧૭) બકરે, (૧૮) નન્દાવર્ત, (૧૯) ઘડે, (૨૦) કાચ, (૨૧) નીલ કમળ, (૨૨) શંખ, (૨૩) સર્પ અને (૨૪) સિંહ
ઉત્તરવતી જૈન શ્વેતાંબર ગ્રન્થકારેએ આ જ હકીક્ત રજૂ કરી છે. દા. ત. પ્રદ્યુમ્નસૂરિએ રચેલા વિયારસાર૫યરની ગા. ૧૦૮–૧૦૯ એ નીચે મુજબ છે – "वसह गय तुरय वानर कुञ्चो क.मल च सत्थिो चन्दो। मयर सिरिवच्छ गण्डय महिस वराहो य सेणो य ॥ १०८ ॥ वज हरिणो छगलो नन्हावतो य कलस कुम्भो य ।। नीलुप्पल सङ फणी सीहो य जिणाण विधाइ ॥ १०९ ॥"
૧. આ લાંછન વીસ વિહરમાણુ તીર્થકરે પૈકી અષભાનનનું પણ છે.
