________________
ભગવાન મહાવીરનું જીવન
૨૦૩
સાધ્વીએ શ્રાવક-શ્રાવિકાઓને સન્માર્ગે ઢોર તેમ જ અને વગે પરસ્પર સહયોગ સાધે અને આવશ્યકતા પ્રમાણે દેખરેખ રાખે આ પ્રમાણેની સુવ્યવસ્થા ચતુર્વિધ સઘ માટે મહાવીરસ્વામીએ ચૈાજી હતી.
ધર્મ-તીર્થ સ્થાપતી જ વેળા મહાવીરસ્વામીએ રાજકુમારી ખાલબ્રહ્મચારિણી ચંદનખાલાને દીક્ષા આપી અને એમને અનેક સાધ્વીઓની સારસંભાળનું કાર્ય સોંપ્યું. આમ આ તીર્થંકરે સન્નારીઓના સામર્થ્ય અને શીલનું સાચું અને સંપૂ` સન્માન કરવાના સુંદર મેધપાઠ પૂરો પાડવો,
મહાવીરસ્વામીએ સંસારમાં સડાવનારા રાગ અને દ્વેષના સંપૂર્ણ સંહાર માટે સર્વાંગે સાચા સાધુ બનવાને ઉપદેશ આપ્યા. એ મહાભારત કાર્ય કરવા માટે અસમર્થ જા ગૃહસ્થ ધમ યાને શ્રાદ્ધ-ધર્મ સ્વીકારે તે તે પણ આ દિશામાં એક પગલું ભરવા ખરાખર હેાવાથી એમણે એ શ્રાદ્ધ-ધનાશ્રમણેાપાસક-ધના પણ ઉપદેશ આપ્યા. એમાં એમણે પરિગ્રડ ઉપર કાપ મૂકવાની વાત કરી સામ્યવાદનું સાચુ' સ્વરૂપ પ્રકાશ્યું. આામ એમણે પ્રાણાતિપાત-વિરમણુ ઇત્યાદિ પાંચ મહાવ્રતાના અને એને મુકાબલે અલ્પ ગણાય એવાં અણુવ્રતાના ઉપદેશ આપવાનું કાર્ય ચાલુ રાખ્યું. એમણે જે કંઇ ઉપદેશ માપ્યા તે પાછળ એમના અનુભવ અને જ્ઞાનનું ખળ હતું.
• મહાવીરસ્વામી સર્વજ્ઞ થયા બાદ પણ એક ગામથી બીજે ગામ ઉઘાડે પગે ચાલીને જતા. વર્ષા ઋતુમાં એ એક સ્થળે સ્થિરતા કરતા. આવા એમના એકદર ૪૨ ચાતુર્માસ દીક્ષા