________________
ગાયક, ગીર્તન
૧૮૧ આ સાંભળી સાલપુરે ગાશાલકને કહ્યું કે હે દેવાનુપ્રિય! તમે મારા ધર્માચાર્ય મહાવીરનું વિદ્યમાન, તથ્ય અને સદ્દભૂત ભાવ વડે ગુણકર્તન કરે છે એટલે હું તમને પીઠથી માંડીને સસ્તારક વડે આમંત્રણ કરું છું પરંતુ એ ધર્મ કે તપની બુદ્ધિએ કરતું નથી.
ગોશાલકે મહાવીર સ્વામીને “મહાગોપ” ઇત્યાદિ જે પાંચ ઉપમાઓ આપી તેને કાલાંતરે સમસ્ત તીર્થકરોને ઉદ્દેશીને કેટલાક ગ્રંથમાં અપાયેલી જોવાય છે. દા. ત. આવસ્મયની નિજજુત્તિમાં (ગા ૯૦૪માં ) તીર્થકરને અટવીમાં માગદેશક, સમુદ્રમાં “નિર્ધામક અને છ કાય ઇવેના રક્ષક હેઈ “મહાપ કહ્યા છે. આ ગાથા આવસ્મયના ભાસમાં ૩૧૪મી ગાથા તરીકે અને વિસે સાવસ્મયભાસમાં ૨૫મી તરીકે જોવાય છે એ નીચે મુજબ છે – . "डवीह देसिमतं तहेव निजामया समुहम्मि ।
છાપવા મદનોવા છે યુતિ ૪ ” આ નિજજુત્તિની ગ. ૯૦૭ અને ૯૮માં તીર્થકરને સાર્થવાહ કહાનું અનુમનાય તેમ છે. ગ ૯૧૨ તેમ જ ૧૪માં તીર્થકરને નિમક' કહ્યા છે. ગા. ૯૧૬માં તીર્થકરને મહાપ' કહ્યા છે અને તેનું કારણ દર્શાવતાં આ ગાથામાં તેમ જ ગા. ૯૧૫માં કહ્યું છે કે જેમ ગોવાળે ગાયનું સર્પ અને શ્વાપદાદિનાં કષ્ટોથી ગાયનું રક્ષણ કરે છે અને પ્રચુર ઘાસ અને જળવાળાં વનમાં તેને લઈ જાય છે તેમ જીવેના સમૂહરૂપ શાનું મરણ વગેરેના ભયથી જિનેશ્વરો રક્ષણ કરે છે અને તેમણે નિર્વાણુરૂપ વનમાં લઈ જાય છે.
