________________
૧૨
જ્ઞાતપુત્ર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર
કહેતા સંભળાય છે કે અમે સૂચના-ઉપદેશ વગેરે ત્યારે જ આપીએ કે સામે તે ઝીલવાને તૈયાર છે એવી અમને પૂરેપૂરી પ્રતીતિ થાય. પ્રભુની આજ્ઞાને શુભ નિષ્ઠાથી પ્રચાર કરનારને એકાંતે લાભ જ છે એમ જાણવા છતાં આ પ્રમાણે વર્તનારને હાથે પ્રભુની આજ્ઞાનું કેવું પાલન થયેલું ગણાય?
(૭) પ્રભુ શ્રીમહાવીર દ્વાદશાંગીને જક, ચાર જ્ઞાનધારી ગણધરદેવ ગૌતમસ્વામીને અવધિજ્ઞાની આનંદ શ્રાવકને મિથ્યાત દેવા માટે મેકલે છે. આ અલૌકિક પ્રસંગમાં કેટલીયે વિશિષ્ટતાઓ ભરેલી છે એ તે વિદ્વાન વાચક સ્વયં વિચારી લેશે.
(૮) જ્ઞાનગર્ભિત, વૈરાગ્યવાન, કૃતકૃત્ય, દેવાધિદેવ શ્રીત્રિશલા-નંદન પરિવ્રાજક સંબડ સાથે નાગ સારથિની પત્ની સુલસાને ધર્મલાભ કહાવે છે અને એ પરિવ્રાજક એની વિવિધ રીતે પરીક્ષા કરે છે. એ પ્રસંગમાંથી સ્ત્રી–સન્માન, ધર્મજાગૃતિ માટેનું બહુમાન વગેરે અનેક મુદ્દાઓ નીકળે છે એટલું જ નહિ, પણ આધિભૌતિક વિભૂતિ એ પવિત્ર પ્રભુતાનું માપક્યત્ર નથી કિન્તુ આધ્યાત્મિક વિભૂતિ એ જ ખરું માપકયંત્ર છે એ વાત સાબિત થાય છે.
(૯) એક લાખ ને ઓગણસાઠ હજાર શ્રાવકરૂપ પરિવારવાળા શ્રી મહાવીર અગ્યાર લાખ અનુયાયીઓના સ્વામી નિયતિવાદી શૈશાલકનું સત્ય સ્વરૂપ શ્રીગૌતમસ્વામીના પૂછવાથી પ્રતિપાદન કરે છે. એથી એ ગોશાલક ગુસ્સે થઈ પ્રભુ પાસે આવી તેને ગમે તેમ સંભળાવે છે. આ સાંભળી પ્રભુને એક શિષ્ય શ્રી સર્વાનુભૂતિ ગોશાલકને તેમ કરતાં વારે છે. આથી એ
