________________
Re
જ્ઞાતપુત્ર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર
વિશિષ્ટતા નાંધવા જેવી છે. બાહ્ય ઉપસર્ગાને સહન કરવા એના કરતાં આન્તરિક ઉપસગેર્ગો સહન કરવામાં વિશેષ મનેાખળની જરૂર છે એ વાતના કાણુ અસ્વીકાર કરે ?
વૈશિકાયન તાપસે જે ગાશાળક (મલિ-પુત્ર) ઉપર તોલેશ્યા મૂકી હતી અને જેની વેદનાનું દાહનું નિવારણ શીતલેશ્યા મૂકીને પ્રભુએ કયુ હતુ તે જ ગાશાળક તેના સત્ય સ્વરૂપને પ્રકાશિત કરનારા પ્રભુ ઉપર ઉગ્રમાં ઉગ્ન તેજોવેશ્યા મૂકે છતાં પ્રભુ તેના ઉપર કંપાયમાન ન થાય અને ગૌતમાદ્ધિ અણુધરાને પશુ તેવા પ્રસંગથી દૂર રહેવા સૂચવે એ તેની ઉદાર ભાવનાનું–સૌજન્યનું ચિત્ર મારા જેવે શું આલેખી શકે? આ તેજોલેશ્યાથી પ્રભુને છ માસ પર્યંત દુઃસાધ્ય બ્યાધિ થયે પરંતુ અમ્લાન વદને તેમણે તે સહન જ કર્યાં–તેના પ્રતિકારને વિચાર સરખા પણુ ન કર્યાં. આ પ્રમાણે આન્તરિક ઉપસ રૂપ ન્યાધિને પણ તેમણે શાંત ચિત્તે સહન કરી સદાને માટે આત્મ-પ્રદેશમાંથી હાંકી કાઢયો.
અનુપમ ઉપકારત્વ
'
વાદમાં પરાસ્ત કરી ‘સન' પદ્મ ખૂંચવી લેવા માટે આવેલા શ્રીગૌતમસ્વામીને ઇન્દ્રભૂતિને ગણધર' પદ આપ્યું એટલાથી અપકારી પ્રતિ પણ ઉપકાર કરવાના તેમના સ્વભાવ
૧. આ વ્યાધિથી પ્રભુના છ માસમાં દેહૈાસ થશે એવી ભીતિથી રુદન કરતા એક મુનિવર્યને શાન્ત કરવા માટે પ્રભુએ અંતમાં રાગના પ્રતિકારરૂપ ભૌષધ લીધું હતું.