________________
શું વેતાંબર મત પ્રમાણે પણ શ્રીમહાવીરસ્વામી ૧૨ - અવિવાહિત રહ્યા હતા?
रायकुलेसु वि जाया विसुद्धवंसेसु खत्तियकुलेसु। ण य इथिमाभिसेा कुमारवासंमि पवइया ॥ २२२ ॥"
વિશેષમાં જ થવામિણેશની ટિપ્પણી કેઈએ આપી છે અને એ ટિપ્પણીમાં “સ્ત્રીપરિપરામિણે મહિલા પાર્થ” એ ઉલ્લેખ છે.
આવસ્મયનિજજુત્તિમાંની દ્વિતીય વરવરિકાના પ્રારંભમાં આ બંને ગાથાઓ છે પરંતુ એની મુદ્રિત પ્રતિઓમાં ફરિથામિત્રાને બદલે રિઝથારિયા એ પાઠ છે કે જે આ નિજજુત્તિના ટીકાકારોએ સ્વીકારે છે અને અર્થષ્ટિએ પણ એ જ સંગત જણાય છે; નહિ તે ઉપર્યુક્ત ૨૨૨મી ગાથામાં જે “વિને પ્રગ છે તે નિરર્થક ઠરે છે. કહેવાની મતલબ એ છે કે રાજકુળમાં અને તેમાં પણ વિશુદ્ધ વંશવાળા ક્ષત્રિય કુળમાં ઉત્પન્ન થવા છતાં રાજ્યાભિષેકની ઈચ્છાથી રહિત એવા તેમણે કુમારાવસ્થામાં દીક્ષા લીધી. વળી આ બંને ગાથાઓ તીર્થકર પૈકી કેણે રાજ્ય કર્યું અને તેણે ન કર્યું એ બતાવવા રચાયેલી છે એટલે લગ્નની વાત જ અત્ર મુખ્ય વિષયરૂપ નથી. આ ઉપરાંત રૂથિગ્રામિણેમા એ પાઠ સ્વીકારતાં તે એ પદ નામરૂપ રહે છે અને એથી અર્થની આકાંક્ષા અતૃપ્ત રહે છે જ્યારે પાઠભેદ સ્વીકારતાં એ પદ વિશેષણરૂપ બનતું હોવાથી એવી વિષમ સ્થિતિ ઉપસ્થિત થતી નથી. તેમ છતાં ઘડીભર
એવો પણ પાઠભેદ છે પણ
.. ૧સ્વત્તિયકુસુને બદલે તૃત્તિય " તેથી અર્થમાં ફેર પડતો નથી,