________________
૧૧૨ જ્ઞાતપુત્ર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર ઉચ્છવાસ અને વિશ્વાસના વાયુ વડે સુગંધી હતું. તેમને વર્ણ ઉદાત્ત હતું અને તેમની ત્વચા સુકુમાર હતી. તેમનું માંસ નીરોગી, ઉત્તમ, પ્રશસ્ત, અતિશય વેત અથવા પ્રશસ્ય અને અનુપમ હતું. તેમનું શરીર યલ, પ્રસ્વેદ અને રજથી રહિત હતું અને તેમ હોઈ તે નિરુપલેપ હતું. તેમનાં અંગે પ્રભાથી પ્રકાશિત હતાં. ઘન, નિચિત, સુબદ્ધ, પ્રશસ્ત લક્ષણથી યુક્ત અને પર્વતના શિખરના આકાર સમાન પિડિક એટલે કે પષણપિંડિકન જેવા અગ્ર ભાગ જેવું ઉgષ લક્ષણવાળું તેમનું મસ્તક હતું તેમના મસ્તકના વાળ ભુજમેચક, અભંગ, નિલ, કાજળ અને હર્ષિત ભમરાના સમૂડની પેઠે કાળી કાંતિવાળા હતા. વળી એ વળ શ ૯મલિ વૃક્ષનાં ફળોની પેઠે અતિશય ખીચખીચ. સુકોમળ, વ્યક્ત અને પ્રશસ્ત હતા અને તે પ્રદક્ષિણાવર્ત–ળ ગુંચળાવાળા હતા. તેમની કેશાંત કેશભૂમિ ચાને વાળ ઉગવાની જગ્યા દાડમના પુષ્પ જેવી અને લાલ સુવર્ણ જેવી નિર્મળ અને ચીકાશવાળી હતી તેમના ઉત્તમાંગ યાને મસ્તકપ્રદેશને આકાર છત્રના જેવું હતું તેમનું લલાટ ત્રણ વગરનું, સરખું, શેલાવાળું અને અર્ધચંદ્રની પેઠે કાંતિવાળ હતું. વદન ચના સમાન પ્રતિપૂર્ણ અને સૌમ્યગુણથી મંડિત હતું.
૧. થડા પ્રયતનથી દૂર કરી શકાય છે. ૨. સુંદર સ્નાયુઓથી બદ.
૩. આ સંબંધમાં જુઓ “Indian Historical Quarterly” ( Vol. VII, No. 8 ).
૪. એક જાતનું રત્ન. ૫. એક જાતને કીડે અથવા કોયલે. ૬, ગળીને વિકાર,
