________________
૯૦ જ્ઞાતપુત્ર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર - પિતા–ષભદત્ત એ દેવાનન્દાના પતિ થાય. એ હિસાબે એએ મહાવીરસ્વામીના પિતા ગણાય. '
માતાપિતા–દેવાનન્દાની કુક્ષિમાં મહાવીરસ્વામી ૮૨ દિવસ જ રહ્યા હતા. સિદ્ધાર્થરાજાની રાણી ત્રિશલાને પેટે થયે હતા. આ બાબત આયાર (સુર ૩૯) ઉપરથી જાણું શકાય છે.
આ ક્ષત્રિયાણી ત્રિશલાનાં વિવિધ નામ તેમ જ મહાવીરસ્વામીનાં અન્ય ઘણાંખરાં સગાંસંબંધીનાં નામે આયાર (સુય. ૨, ચૂલા ૩, સુત્ત ૪૦૦)માંના નીચે મુજબના પાઠમાં જવાય છે –
“समणस्त णं भगवओ महावीरस्स पिया कासवगुत्तेणं तस्स णं तिन्नि नामधिज्जा तक सिद्धस्थे इ वा सिज्जसे इ वा जसंसे इवा, समगस्स. अम्मा वासिहस्सगुत्ता। तीसे णं तिणि नाम तं० तिसला इ वा, विदेहदिन्ना इवा, पियकारिणी इ वा । समणस्त पित्तिअए सुपासे कासवगुत्तेण समणस्ल० जिठे भाया नन्दिवद्धणे कासवगुत्तेण समणस्सा जेट्ठा भयणी सुदंसणा कासवगुत्तेणं । समणस्ल० भजा जसोया कोडिन्नागुत्तेणं समणस्त० धूया कासवगोत्तेणं। तीसे ण दो नामधिजा० अणुज्जा इ वा पिपदसणा । वा। समणस्तर नत्तूई कोसियागुत्तेण । तीसे ण दो नाम० सेसबई इ वा રણવર્ષ વા” –સુત્ત ૪૦૦ ૧. પ સવણકપ (સુર ૧૦૩ માં લગભગ આવા પાઠ છે.
માતા વગેરેનાં સગપણોની નેધ આવસયની યુણિ (પૂર્વ ભાગ, પત્ર ૨૪૬ માં છે. વિશેષમાં મહાવીરસ્વામીની ભાભી ચેટકની પુત્રી હેવાને અહીં સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ છે.
