________________
૧૩ર • દાર્શનિક ચિંતન ઠીક, પીંછીથી ઢાંકીશ, અયિ ! પુષ્ટ અને સઘન સ્તનથી શોભતી, ભયભીત મૃગનાં જેવાં લોચનવાળી, તું કપાલિની જો ભાવો વડે રમણ કરે તો શ્રાવકો શું કરશે ? અહો ! કાપાલિકનું દર્શન જ એક સુખ-મોક્ષનું સાધન છે. તે કાપાલિક ! હવે હું તારો દાસ થયો. મને પણ મહાભૈરવના શાસનમાં દીક્ષા આપ.
કાપાલિક-બેસી જાવ. (બંને તેમ કરે છે.) (કાપાલિક ભાજન લઈને ધ્યાન ધરે છે.) શ્રદ્ધા–ભગવન્! દારૂથી ભાજન ભરેલું છે. કાપાલિક–(પીને બાકીનું ભિક્ષુ અને ક્ષણિકને અર્પે છે.)
આ પવિત્ર અમૃત પીઓ. એ ભવનું ભેષજ છે. એને ભૈરવ પશુપાશ(સંસારબંધ)ના નાશનું કારણ કહે છે. (બંને વિચારે છે.) .
ક્ષપણક–અમારા આહત શાસનમાં મદ્યપાન નથી. ભિક્ષુ–કેવી રીતે કાપાલિકનું એઠું મધ પીશ?
કાપાલિક(વિચાર કરીને, ખાનગી) હે શ્રદ્ધે ! શું વિચાર કરે છે? આ બંનેનું પશુત્વ હજી પણ દૂર થતું નથી. તેથી તેઓ મારા સુખના સંસર્ગદોષથી મઘને અપવિત્ર માને છે. તેથી તે જ પોતાના મુખના મઘથી પવિત્ર કરી એ સુરા આ બંનેને ભેટ કર. કારણ ઋતિકારો પણ કહે છે કે સ્ત્રીઓનું મુખ તો સદા શુચિ છે.
શ્રદ્ધા–જેવી ભગવાનની આજ્ઞા (પાન પાત્ર લઈ (પીઈને) તેમાંથી બચેલું મઘ આપે છે.)
ભિક્ષુ–મોટી કૃપા. (એમ કહી પ્યાલો લઈ પીએ છે.) મદ્યનું સૌંદર્ય આશ્ચર્યકારી છે. અમે વિકસ્વર બકુલપુષ્પના સુગંધ જેવી મધુર અને સ્ત્રીના મુખથી એંઠી એવી સુરા વેશ્યાઓની સાથે કેટલીયે વાર અવશ્ય પીધી છે. અમને લાગે છે કે કપાલિનીના મુખમાંથી સુગંધિત થયેલ આ મદિરાને નહિ મેળવીને જ દેવગણ અમૃતની સ્પૃહા કરે છે.
ક્ષપણક–હે ભિક્ષુ! બધું ન પી. કપાલિનીના મુખથી એંઠી મદિરા મારે માટે પણ રાખ.
(ભિક્ષુ ક્ષપણકને પ્યાલો ધરે છે) ક્ષપણક–પીને અહો ! સુરાની મધુરતા અજબ છે.
સ્વાદ અજબ છે, ગંધ અજબ છે અને સૌરભ પણ અજબ છે! લાંબો વખત થયાં આહત શાસનમાં પડેલો હું આવા સુરારસથી વંચિત જ રહી