Page Text
________________
મૃત્યુ અને જન્મની ગહન વાતો
આહાર-વિહાર અને વ્યસનો કરે છે અને કહેતા ફરે છે કે જે પળે મૃત્યુ લખાયું હશે તેને કોણ મિથ્યા કરી શકનાર છે? વળી આવા લોકો તેમની વાતના સમર્થનમાં કેટલાક દાખલાઓ આપે છે - જેમાં અમુક લોકો ખાવા-પીવામાં બેદરકાર હોવા છતાંય લાંબુ જીવ્યા હોય. આ દાખલાઓ ખરેખર તો અપવાદ જેવા હોય છે અને તેની પાછળ પણ સબળ કારણો હોય છે. દરેક માણસની શારીરિક સંરચના અલગ હોય છે. દરેકની ચયાપચયની ક્ષમતા જુદી જુદી હોય છે. કોઈ કેટલીય સિગારેટો પીએ કે દારૂનું વ્યસન કરે પણ તેને કૅન્સર ન થાય અને લાંબું જીવે તો તેની પાછળ બીજાં પરિબળો રહેલાં હોય છે. પણ તેનો દાખલો લઈને આપણે વ્યસનો કરતા ફરીએ તો મૃત્યુ વહેલાં વહેલાં આપણાં બારણાં ખટખટાવે એમાં નવાઈ નહીં. આમ, મૃત્યુ વિષેની ભૂલભરેલી માન્યતાઓને કારણે કેટલાંક મૃત્યુ અકાળે થાય છે કે જે નિવારી શકાયાં હોત.
૩૩
કર્મની જે વ્યવસ્થા છે તેમાં મૃત્યુ વિષે જે વાત કરવામાં આવી છે તે ખૂબ વૈજ્ઞાનિક છે. કર્મના બંધ વિષે આગળ ઉપર ચર્ચા કરતાં આપણે જોઈ ગયા કે કર્મનો બંધ ચાર પ્રકારે પડે છે. સ્થિતિબંધ, રસબંધ, પ્રદેશબંધ અને પ્રકૃતિબંધ. મૃત્યુ વિષે સમજવા માટે પ્રદેશબંધ ઉપર વધારે વિચાર કરવો રહ્યો. બ્રહ્માંડ કર્મના પરમાણુઓ અને જો વૈજ્ઞાનિક રીતે કહીએ તો કર્મ બનવાની ક્ષમતાવાળી અતિસૂક્ષ્મ પરમાણુ રજથી વ્યાપ્ત છે. જીવ પોતાના કષાયો-રાગ-દ્વેષને લીધે આ પરમાણુઓને પોતાની તરફ ખેંચી લઈને પોતાની સાથે ઓતપ્રોત કરી દે છે. જ્યાં સુધી જીવ આ કર્મરજને ગ્રહણ કરતો નથી ત્યાં સુધી વાસ્તવિકતામાં કર્મ બનતાં નથી. જીવ રાગ-દ્વેષ આદિ ભાવો અને તેનાં પ્રેરિત મન, વચન અને કાયાના યોગોને કારણે જેટલા જથ્થામાં-પ્રમાણમાં આ કર્મરજ ગ્રહણ કરે છે તેને પ્રદેશબંધ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
જીવ જ્યારે પોતાનું આયુષ્ય બાંધે છે ત્યારે તે હવે પછી કઈ ગતિમાં
| SR No. | 005708 |
| Book Title | Karmvadna Rahasyo |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandrahas Trivedi |
| Publisher | Gurjar Agency |
| Publication Year | 2013 |
| Total Pages | 178 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |