________________
૧૬૮
કર્મવાદનાં રહસ્યો ઉપશમ = કર્મના પરમાણુઓનું ઠરીને નીચે બેસવું જેથી તેની તાત્કાલિક અસર ન થાય. વિવેક = સારા ખોટાની પરખ. સંવર = આત્મા સાથે જોડાવા આવતા કર્મ પરમાણુઓને રોકવા. નિર્જરા = જીવ સાથે જોડાયેલ કર્મ પરમાણુઓને ખેરવી નાખવા. મોક્ષ = આત્માની કર્મ રહિત અવસ્થા. અનંત આનંદમાં શાશ્વત સ્થિતિ. " ઔદાયિક ભાવ = કર્મના ઉદય વખતે પ્રવર્તતો ભાવ. ઔપથમિક ભાવ = જે ભાવથી કર્મનું શમન થાય જેથી તેની તાત્કાલિક અસર ન થાય. ક્ષાયિક ભાવ = જે ભાવને કારણે કર્મોનો ક્ષય થાય-કર્મો તૂટીને આત્માથી અલગ થઈ જાય. ક્ષાયોપથમિક ભાવ = જે ભાવને કારણે થોડાં કર્મોનો ક્ષય થાય અને આત્માથી અલગ થાય તો કેટલાંક કર્મો શમી જાય. ક્ષપક શ્રેણી = ઉત્તરોત્તર વધતો ભાવોલ્લાસ જે સમગ્ર કર્મોને આત્માથી અલગ કરીને જ રહે. અવધિજ્ઞાન = અમુક મર્યાદા સુધીના ક્ષેત્રમાં અને કાળમાં જોઈ શકવાની શકિતવાળું જ્ઞાન. કેવળજ્ઞાન = આત્માની ફક્ત જ્ઞાનમય અવસ્થા-કૃતકૃત્ય અવસ્થા. જેમાં આત્માની અનંત સંપદાનો આવિર્ભાવ થાય.
