________________
ગમો અને અણગમો
૧૧૩
“લે રાખ આ તારો ઓધો. તારા ભગવાન તારી પાસે. અને ખેડૂત નાસી ગયો.’
આવી વિષમ વાત ગૌતમ સ્વામીના જીવનમાં તો પહેલી વાર જ બની તેથી તે તો સ્તબ્ધ થઈ ગયા. ત્યાં તો મંદ મંદ સ્મિત કરતાં ભગવાન બોલ્યા, “ગૌતમ! હવે તેને જવા દે. પણ તારો ફેરો ફોગટ ગયો નથી. તે જીવ પામી ગયો છે. તારા ઉપદેશનું જે બીજ તેનામાં પડયું છે તેમાંથી કાળે કરીને અંકુરો ફૂટશે અને ફૂલશે-ફાલશે.’
ધર્મસભા પૂર્ણ થઈ. ગૌતમ સ્વામી તેમના જીવનમાં આજે બનેલા અપૂર્વ પ્રસંગથી વ્યથિત થઈ ગયા હતા. વળી તેમને એ વાત સમજાતી ન હતી કે જે માણસ મારાથી રીઝ્યો તે ભગવાનને જોતાં જ આટલો નારાજ કેમ થઈ જાય અને નાસી જાય! ભગવાન સમક્ષ આવનાર વ્યક્તિ તો ઉલ્લાસમાં આવી જાય તેના બદલે આજે એ ખેડૂત તો ભગવાને જોઈને ભાગી ગયો. કેવી વિચિત્રતા
ભગવાન ગૌતમ સ્વામીના મનમાં રમતી વાત પામી ગયા હતા. તેમણે તેમને પાસે બોલાવીને કહ્યું, “ગૌતમ! તને યાદ નથી પણ એ તારા, મારા અને તેના પૂર્વભવની કથની છે. જે ભવમાં હું ત્રિપૃષ્ટ વાસુદેવ હતો તે સમયે ઉપદ્રવ કરી રહેલા સિંહને દંડ દેવા આપણે રથમાં નીકળ્યા હતા. તું રથનો સારથિ હતો. જંગલમાં સિંહ સામે મળ્યો અને આપણને જોઈ ત્રાડ નાખી. વાસુદેવ હોવાથી મારામાં અપૂર્વ બળ હતું. મેં સિંહને ગરદનમાંથી પકડ્યો અને તેનાં મોંમાં બંને હાથ નાખી તેને હાથથી જ ફાડી નાખ્યો. ચીસ પાડીને સિંહ નીચે પડ્યો. હું તો મારા પરાક્રમમાં મસ્ત બનીને આસપાસ આંટા મારતો હતો. તરફડતા સિંહને જોઈને તારા દિલમાં ખૂબ કરુણા થઈ. પાસેના જળાશયમાંથી તું પાણી લઈ આવ્યો અને તે સિંહને પાણી પિવડાવ્યું. તેના શરીર ઉપર હાથ ફેરવી તેં તેને સાત્ત્વના આપી જેનાથી સિંહના જીવને થોડી શાતા(શાંતિ-સુખ) થઈ અને તેણે દેહ છોડ્યો.
“કેટલાય ભવો પહેલાંની આ વાત છે. મેં એક ભવમાં તેને ક્રૂર રીતે