________________
૪. કર્મબંધ કેવી રીતે?
જે કર્મ આપણને સંસારમાં અનંતકાળ રખડાવે છે, સુખે જીવવા દેતું નથી અને ચારે ગતિઓમાં ફંગોળ્યા કરે છે. તે કર્મ શું છે અને તે કેવી રીતે આપણા આત્માને લાગે છે - તે વિશે વિચાર કર્યા વિના આગળ ન વધી શકાય. જો આપણે તે વાત જાણતા હોઈએ તો જ કર્મની ચુંગાલમાંથી છૂટી જવાનો માર્ગ આપણને મળે. ઘણા બધાએ કર્મની વાત કરી છે પણ કર્મના સ્વરૂપની વાત બધા કરી શક્યા નથી અને તે સમજ્યા વિના કર્મનો મુકાબલો ન થઈ શકે. કર્મ એ સમર્થ સત્તા છે, પણ તેનો ભેદ જાણીને આપણે તેને તેના જ હથિયારથી પરાજ્ય આપવાનો છે.
આજે વિજ્ઞાન ઘણું આગળ વધ્યું છે અને તેનાં ઉપકરણોનો આપણે એટલો બધો ઉપયોગ કરીએ છીએ તેથી કર્મની વાત એક રીતે સમજાવવી સરળ રહેશે. હવે તો ઘરે ઘરે ટી.વી. અને રેડિયો છે. ટીવી. અને રેડિયો ઉપર દેશ-પરદેશના સમાચારો આવતા રહે છે, ગીત-સંગીત વહેતાં રહે છે. વળી તે એક જ પ્રકારનું નહીં. ટી.વીમાં કેટલીય ચૅનલો હોય છે, રેડિયોમાં કેટલાંય સ્ટેશનો હોય છે. આ બધા ઉપર જુદા-જુદા કાર્યક્રમો કેવી રીતે આવે છે? ઘરની બહાર તારનું કોઈ દોરડું તો હોતું નથી કે જે આ બધાં સ્ટેશનો સાથે જોડી આપતું હોય. છતાંય ટી.વી અને રેડિયાનું અનુસંધાન આખી દુનિયા સાથે થાય છે. તે કેવી રીતે?
રેડિયો ઉપર એક સામાન્ય એરિયલ હોય છે. તે દ્વારા રેડિયો જુદાં-જુદાં સ્ટેશનોના કાર્યક્રમો પકડીને સ્પીકર દ્વારા પુનઃ વહેતા કરે છે. વળી સહેજ બટન ફેરવતાંની સાથે સ્ટેશનો બદલાતાં રહે છે. એવું જ કંઈ ટી.વી.માં વિશેષ રીતે જોવા મળે છે. ટી.વી.માં કેટલીય ચૅનલો આવે છે. આ બધાના કાર્યક્રમો પકડવા માટે આપણે ઝાઝી મહેનત કરવી પડતી નથી. ઘરની ઉપર એક એન્ટેના કે ડિસ્ક લગાડેલી હોય છે. જે હવામાંથી આ બધી ચૅનલોના કાર્યક્રમો ગ્રહણ કરીને ટી.વી. ઉપર પુનઃ પ્રસારિત કરે છે. એનો અર્થ એ થયો કે વાતાવરણમાં હવામાં આ બધાં સ્ટેશનો ઉપરથી
કર્મસાર