________________
એક રીતે જોઈએ તો આજે આપણે આપણાં પૂર્વજો કરતાં ઘણી-બધી સુવિધાઓ વચ્ચે જીવીએ છીએ. દૂર વસતાં સ્વજન સાથે આપણે પળવારમાં વાત કરી શકીએ છીએ, દુનિયાના કોઈ પણ ખૂણે વસતા આપણા સગાસંબંધીને મળવા માટે કે માંદગીનો ઉપચાર કરાવવા થોડાક કલાકોમાં પહોંચી શકીએ છીએ. ઘરમાં મનમાન્યું વાતાવરણ સર્જીને દુનિયાભરની ખબરો જાણી શકીએ છીએ અને મનોરંજન માણી શકીએ છીએ. અરે, આપણું આયુષ્ય પણ પૂર્વજો કરતાં વધારે લંબાયું છે. આ બધું હોવા છતાંય આપણે એમ કહી શકીશું કે આપણને જીવન સામે કોઈ ફરિયાદ નથી ? શું આપણે મળેલા જીવનથી સુખી છીએ ? શું આપણે સ્વસ્થ અને સંતુષ્ટ જીવન જીવી રહ્યા છીએ ?
માણસ માત્રની આજે ફરિયાદ છે કે તેને જે જોઈએ છે તે તેને મળતું નથી. તેણે ધાર્યું હોય કંઈ અને થઈ જાય છે બીજું જ. તેની લાયકાત પ્રમાણે તેની કદર થતી નથી. આવી તો કેટકેટલીય ફરિયાદો સાથે આપણે જીવીએ છીએ. જીવન પ્રત્યે ફરિયાદ ન હોય એવો માણસ મળવો આજે મુશ્કેલ છે.
કોઈની પાસે ભર્યા ભંડાર હોય છે અને ઘરમાં રોજ ભાત ભાતનાં ભોજન રંધાતાં હોય પણ તે કોઈક એવા રોગથી પીડાતો હોય કે સુખે ખાઈ શકે જ નહીં. બીજી બાજુ એવા પણ માણસો જોવા મળે કે જેમને પથ્થર ખાય તોપણ પચી જાય એમ કહી શકાય; પણ તેમને એક ટંકનું ખાવાનું મળ્યા પછી બીજા ટંકનું ખાવાનું મળશે કે નહિ તેની ચિંતા કોરી ખાતી હોય.
કોઈને ઘરે શેર માટીની ખોટ હોય અને તે પૂરવા તેઓ કેટલાંય બાધાઆખડી રાખ્યાં કરતાં હોય. તો બીજી બાજુ કોઈને મોં માંગ્યો વસ્તાર આવી મળ્યો હોય પણ તેમનાં પેટ કેમ ભરવાં, તેમને ઉછેરવાં કેમ, તે જ તેમના માટે મોટો પ્રશ્ન બની ગયો હોય.
કોઈ શાળામાં જઈને જોઈએ તો એવાં કેટલાંક બાળકો જોવા મળશે કે ભગવાના પાઠ તેઓ સ્હેજમાં સમજી જાય અને એક બે વાર વાંચે ત્યાં બધું યાદ રહી જાય. તો એ જ વર્ગમાં કેટલાંય બાળકો એવાં હોય કે જેમને વિદ્યા કોઠે ચઢે જ નહીં અને કેટલુંયે વાંચે ત્યારે કંઈક યાદ રહે.
કોઈનામાં જ્ઞાન ઘણું હોય, સારામાં સારું તે લખતો હોય અને બોલતો હોય પણ સમાજમાં તેનું નામ થાય નહિ અને કોઈને સ્હેજમાં
કર્મસાર
૧૧