________________
पाषाणमयो वह्निमानिति ज्ञानसत्त्वेऽप्यनुमिते र्न विरोधः । परं तु पक्षतावच्छेदकसामानाधिकरण्येन साध्यसिद्धावपि तदवच्छेदेनानुमितेर्दर्शनात् पक्षतावच्छेदकावच्छेदेनाऽनुमितिं प्रति पक्षतावच्छेदकावच्छेदेन साध्यसिद्धिरेव प्रतिबन्धिका पक्षतावच्छेदकसामानाधिकरण्येनानुमितिं प्रति तु सिद्धिमात्र विरोधि । इदन्तु बोध्यम् । यत्राऽयं पुरुषो न वेति संशयानन्तरं पुरुषत्वव्याप्यकरादिमानयमिति ज्ञानं, तत्राऽसत्यामनुमित्सायां पुरुषस्य प्रत्यक्षं भवति न त्वनुमितिः, अतोऽनुमित्साविरहविशिष्ट समानविषयकप्रत्यक्षसामग्री कामिनीजिज्ञासादिवत् स्वातन्त्र्येण प्रतिबन्धिका, एवं परामर्शानन्तरं विना प्रत्यक्षेच्छां पक्षादेः प्रत्यक्षानुत्पत्तेः प्रत्यक्षेच्छाविरहविशिष्टानुमितिसामग्री भिन्नविषयकप्रत्यक्षे प्रतिबन्धिका ॥७०॥ इति पक्षतानिरूपणम् ॥
વિવરણ
સિષાધચિષાના વિરહકાલમાં યત્કિંચિત્ સિદ્ધિ હોવા છતાં યત્કિંચિદ્ અનુમિતિ થતી હોવાથી સિદ્ધિવિશેષમાં જ અનુમિતિની પ્રતિબંધકતાને જણાવે છે – सिषाधयिषाविरहकाले... त्याहि આશય એ છે કે સિષાયયિષાના વિરહકાલમાં જેવી સિદ્ધિ હોતે છતે અનુમિતિ થતી નથી, તાદશસિદ્ધિવિશેષ જ તત્તઅનુમિતિની પ્રત્યે પ્રતિબંધક भनाय छे. तेथी सिषाधयिषाना विरहासभां 'पर्वतस्तेजस्वी ' 'पाषाणमयो वह्निमान्' इत्याधाहार सिद्धि होवा छतां 'पर्वतो वह्निमान्' त्याका२९ अनुभितिनी अनुपपत्ति नहीं थाय. અન્યથા સિષાધચિષાવિરહકાલીન સિદ્ધિમાત્રને જો અનુમિતિની પ્રત્યે પ્રતિબંધક માનીએ તો તાદશસિદ્ધિની विद्यमानतामां तादृशानुमिति नहीं थीं शडे. 'पर्वतो वह्निमान्' इत्याहार सिद्धि होय त्यारे । तादृशसिषाधयिषाना अरो 'पर्वतो वह्निमान् हत्याहारः अनुभिति थती होवाथी तादृशसिद्धिविशेषनुं तादृशसिषाधयिषाविरहकाल' विशेषए।
४१
