________________
ઉપધાનશ્રુત ૯-૪
૧૧૩
૩૧૬. ભૂમિ ઉપર પડેલા અનાજને ખાતા ભૂખ્યા કાગડાએ કે આહાર પ્રાપ્તિની ઇચ્છાવાળા બીજા કાઈપણ પ્રાણીઓને માર્ગમાં એકત્ર થયેલા જોઇને,
૩૧૯–૮. અથવા કોઈ બ્રાહ્મણ, શાકચાદિ શ્રમણ, ભિખારી, અતિથિ, ચ’ડાલ, ખિલાડી કે કૂતરાને કાઈક ગૃહસ્થના દ્વાર પાસે ઊભા રહેલા જોઇને તેમના આહારમાં અંતરાય ન થાય અને તે કારણે તેમને અપ્રીતિ ન થાય તે હેતુથી સ'ચમી ભગવાન ત્યાંથી ચાલ્યા જઇ ખીજે શુદ્ધ આહારની શેાધ કરતા હતા.
૩૧૯. મળેલા આહાર દૂધ-દહીથી મિશ્રિત હાય, લૂખા–સૂકા હાય કે ઠંડા હોય, ઘણા દિવસના પકાવેલા અડદ હાય, પુરાણા ધાન્યના કે જવનાં સત્યુ હોય કે તેમાંથી કાઇપણ આહાર મનાવેલા હાય આવે! પણ આહાર મળે કે કદાચ ન પણ મળે;
તાય ભગવાન મહાવીર સમભાવ રાખતા હતા,
૩૨૦.
૩૨૧. નિષ્કષાયી તથા નિરાસક્ત ભગવાન શબ્દાદિ વિષયામાં મૂôિત થતા નહાતા. છદ્મસ્થ હોવા છતાં સંયમમાં પ્રયત્નશીલ ભગવાને એકકેય વખત પ્રમાદ કર્યો હતા.
૩૨૨.
તથા સ્થિર આસને અને સ્થિર ચિત્તો ધમ–શુકલ ધ્યાન ધરતા હતા. તેઓ ધ્યાનમાં ઊર્ધ્વ-અધા કે તિધ્નલેાકમાં સ્થિત જીવાઢિ પદાર્થો તથા તેના પર્યાયેાની નિત્યાનિત્યતાનું ચિંતન કરતા હતા તથા પેાતાના અ'ત:કરણની શુદ્ધિનુ' નિરીક્ષણ કરતા થયા. કોઈપણ બદલાની આશા રાખ્યા સિવાય નિલે પભાવથી આત્મચિંતનમાં મગ્ન રહેતા હતા.
૩૧૩.
આ રીતે સ્વયમેવ તત્વદશી થઈને, આત્મશુદ્ધિ તરફ મન-વચન અને કાયાના ચેગાને વાળીને તથા ધાદિ કષાયેાથી મુક્ત થઇને યાવજીવ સત્પ્રવૃત્તિમય રહ્યા અને કર્માંથી સર્વથા મુક્ત થઈ ગયા. સર્વજ્ઞ ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામીએ કાઈપણ જાતના બદલાની આશા રાખ્યા સિવાય આ આચારોનુ પાલન કર્યું હતું. અન્ય મુમુક્ષુએ પણ આવું જ આચરણ કરે છે.
હે જ ખુ! એ પ્રમાણે સજ્ઞ ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામી પાસેથી સાંભળેલું આ હું તને કહુ છું.
