________________
- ૫૯
ઉપયોગ વડે ઉપગની શુદ્ધિ થાય છે. પોતાનું મન પિતાના મનને શુદ્ધ કરી શકે છે, અગર અશુદ્ધ કરી શકે છે. આત્મા જ આત્માને તારક છે. મુનિ પ્રસનચંદ્ર રાજર્ષિનું દષ્ટાંત આપણી પાસે મેજુદ છે.
ભાવમન (મતિજ્ઞાનને ઉપયોગી જ ત્રણે રોગને ભેગની કિયા કરવા હુકમ કરે છે. તેમ ભાવ મન જ ગની કિયા કરવા રૂપ હુકમ કરી શકે છે. વેગને હુકમ કરનાર ઉપયોગ છે. પણ ઉપગને હુકમ કરનાર ઉપગ સ્વયં જ છે. જે ઉપગ ઉપગને હુકમ કરે તે ઉપયોગ એટલે કે અંતઃ કરણ શુદ્ધ અને નિરાવરણ થાય અને મુકત બને.
આત્મ (ઉપયોગ) આત્મામાં ઉપયોગમાં) લીન થાય તે પરમાત્મા બને.”
“બહાર નીકળેલ બહારમાંથી અંદર જુએ, બહિર્મુખી એ અંતરમુખી થાય અને અંતરલીન બને તે અરિહંત બને.”
ને સંયમ અને તપમાં પ્રવર્તાવવા છતાં જે ઉપગની અર્થાત્ અંતકરણની શુદ્ધિ ન થાય તે કાંઈગ(મનવચન-કાયા) પરમાત્મા નથી બની શકતે. પરમાત્મા તે ઉપગ જ થઈ શકે છે. એગ એ બહિરંગ સાધન છે. કેવલજ્ઞાન જે સત્તામાં પડેલ (અંતર્ગત રહેલી છે તે જ નિરાવરણ થઈને બહાર આવે છે, અને તેને બહાર લાવવાનું કામ ઉપગ કરે છે. જે અંતરંગ સાધન છે.
ઉપકરણનું વિસર્જન થાય છે. કરણ (ગ શરીરની)ની અંતે રાખ થાય છે. અને
