________________
૨૭૮ સંસારમાં સરખે સરખાના સહવાસમાં રહીએ છીએ. જે કાંઈ કલા આદિ મેળવવા, કેળવવા હોય તે કલાકાર કલાપીપાસુના સાનિધ્યમાં–સંગમાં આવીએ છીએ તેમ સાધકે સાધનામા સત્સંગ કરે જોઈએ. જેઓએ બ્રહ્મ દૃષ્ટિ કેળવી છે. જેઓ બ્રહ્મોત્રી (પંડિત), બ્રહ્મવિદ્ (જ્ઞાની), બ્રહ્મનિષ્ઠ (સર્વજ્ઞ) છે તેઓના સંપર્કમાં આવવું, તેઓના સાનિધ્યમાં રહેવું, એમના પડખાં સેવવાં જોઈએ.
એ માટે થઈને જ દર્શનાચારનું પાલન છે. એમ કરવાથી લક્ષ્યાંતર થતું નથી અને લક્ષ પ્રતિ આગેકૂચ જારી રહે છે. અધઃપતન ન થતાં મેળવેલા ગુણનું રક્ષણ-પાલન થાય છે અને ગુણમાં વિકાસ થાય છે-ઉત્થાન થાય છે.
મંદિર-મૂતિ–આગસનું સેવન-પૂજન કરવું, દેવ-ગુરૂધર્મનાં આદર, સ-કાર, બહુમાન કરવાં, આમાના સાચા પરમ આત્મસ્વરૂપને જાણવું ને એને નિર્ણય કરે તથા તેનું લક્ષ્ય રાખીને લક્ષ પ્રાપ્ત કરવા પ્રવૃત્ત થવું–તત્પર થવું તેમજ લક્ષ્યાંતર ન થઈ જાય તે માટે થઈને જ દર્શાનાચાર, જ્ઞાનાચાર, ચારિત્રાચાર, તપાચાર, વિચાર એ પાંચ પંચાચારનું સેવન અને પાલન કરવારૂપ વ્યવહાર છે. જેને મોક્ષની ઈચ્છા છે અને જેને મેફાનું લક્ષ્ય થયું છે તે જ સાચે, ખરે ધમી છે- સાધક છે.
ચતુર્વિધ (સાધુ–સીદવી શ્રાવક અને શ્રાવિકા સંઘની સેવામાં રહેવાથી લક્ષ્યાંતર થતું અટકે છે અને લક્ષ પ્રતિ પ્રગતિ થાય છે. અને સંગ છૂટી જાય તે. સત્સંગ થયે કહેવાય. આ છે સાધકને સાધનામાર્ગને વ્યવહાર.
