________________
“ઠે દોઢ સમંદરમાં” રામલો રાખણ હાર...
લીંબડીમાં ચાતુર્માસ હતું. ત્યાં કાનજી સ્વામી પણ રોકાયેલા હતા. કાનજીસ્વામી ન દિગંબર ન શ્વેતાંબર હતા. વસ્ત્ર પહેરતા હતા અને વાતો કુંદકુંદસ્વામીની કરતા હતા. નિશ્ચય પ્રધાન વાતોનું પ્રતિપાદન કરતા હતા. વ્યવહાર મત એટલે કે ક્રિયાકાંડનો વિરોધ કરતા હતા.
વ્યવહાર જિનશાસનના દીર્ઘાયુ માટેનું મહત્ત્વપૂર્ણ પાસું છે. ધર્મ વ્યવહારથી ચાલે, હા તેમાંય શંકા નથી જ કે નિશ્ચય વિના ધર્મ સફલ ન થાય નિશ્ચયનું પ્રતિપાદન હોય, પણ વ્યવહારનો એકાન્તિક વિરોધ ન હોય.
વ્યવહારનું ખંડન કરનાર કાનજી સ્વામી છે. અને તેઓ લીંબડીમાં જ છે. તેવી જાણ પૂ. ગુરુદેવને થતા. એક દિવસ બપોરેના સમયે કાનજી સ્વામીની સત્સંગ સભામાં સીધા જ પહોંચી ગયા. ઉચી પાટ ઉપર સ્વામી બેઠા હતા. પૂ. ગુરુદેવ સીધા જ તેમની બાજુમાં બેસી ગયા. અને ધર્મચર્ચા શરૂ કરે છે. પૂ. ગુરુદેવ, કાનજી સ્વામીને કહે છે. જો નિશ્ચય જ કામ કરે છે, તો પછી આત્માને જ સાચવો શરીરને શા માટે સગવડ આપો છો.
ત્યારે કાનજી સ્વામી કહે છે (શરીર) પુદ્ગલની પુદ્ગલ (ભોજન આદિ) સાથેની રમત છે. પૂ. ગુરુદેવ તેમના આ વિધાનને લઈને સીધા ઉપસ્થિત શ્રોતાઓ સાથે વાત શરૂ કરે છે. અનેક શ્રોતાઓને કહે છે. તમારા સ્વામીજી અધુરી વાત કરે છે અને લોકોને ભોળવે છે પછી પૂ. ગુરુદેવ તર્ક પ્રચુર એક રમુજી વાત કરે છે.
પૂ. ગુરુદેવ દષ્ટાન્ત આપતા કહે છે. એક પુસ્તકમાં લખ્યું છે. કે ચોરી કરે તે સ્વર્ગે જાય. આટલી વાત પકડીને ‘ચોરીનું પ્રતિપાદન કરે છે.'' પણ આગળની લીટી નથી બોલતા કે તેવું કહેનાર પાપી છે. ‘તમારા સ્વામીજી માત્ર નિશ્ચયનું પ્રતિપાદન કરે છે.'' પણ વ્યવહાર ધર્મની વાત જ નથી કરતા.
,,
૧૯૪
