________________
૬૯.
બે બાજુથી બળતી મીણબત્તી...
જગ પ્રસિદ્ધ એક સત્ય છે કે “મક્કમ મનોબળ નબળા તનને પણ દોડાવે છે.” સત્વશાલિ મન અસીમ શક્યતાઓને વાસ્તવિકતામાં ફેરવી શકે છે. પંન્યાસ ચન્દ્રશેખર મહારાજનું સમગ્ર જીવન દઢ મનોબળનું સર્જન છે. વાચકોને આશ્ચર્ય થાય તેવી વાતો રજુ કરવી છે.
પંન્યાસ ચન્દ્રશેખરવિજયજી મ.સા.નું શારિરીક સ્વાથ્ય બચપણથી જ નબળુ હતું. અનેક ઔષધો, ઉપચારો દ્વારા જ શરીર ટકતું હતું, મોટુ થતું હતું. તન નબળુ પણ મન તો મહાવીર દેવની સોસાયટીનું હતું. અને સમગ્ર જીવન દરમ્યાન પૂ. ગુરુદેવે સ્વસ્વાથ્યની લગીરે ય પરવા નથી કરી. કેવલ સંઘ-શાસન-સંસ્કૃતિના સ્વાથ્યની સુરક્ષાને જ પ્રાધાન્ય આપ્યું છે. તે વાતનો સાક્ષી સમગ્ર સંઘ છે. અમે જોયું છે, મુંબઈમાં ભર ઉનાળામાં બપોરે દોઢથી સાડા-ચાર સુધી દશ હજાર યુવકયુવતીઓની શિબિરોમાં પૂ. ગુરુદેવ એકલા જ બોલતા હતા. ભયાનક ઉનાળામાં કેવલ કપડાનાં મંડપ નીચે બેસીને યુવાનો ગરમીની પરવા કર્યા વિના મંત્રમુગ્ધ બનીને યુવાનો ગુરુદેવ મય બની જતા હતા. આ તેમની અનોખી સિદ્ધિ હતી, પણ આ શ્રમ સામે જે Reaction આવ્યા તેના અમે સાક્ષી છીએ. રાતોની રાત પૂ. ગુરુદેવને માથાનો દુઃખાવો રહેતો હતો. ઉંઘ ન આવે, કલાકો સુધી માથા ઉપર તેલ ઘસાવે ત્યારે માંડ ઉંધ આવતી હતી. માત્ર કેવલ શાસન સેવાના જ પરાકક્ષાના ભાવ, શરીર સાથે દુશ્મની વહોરી જંગ જીતવાના ઉસુલ સાથે પૂ. ગુરુદેવ દોડતા રહ્યાં, છતાં સંઘના સભાગે “આવા જંગી સપ્ત પરિશ્રમ વચ્ચે પણ પૂ. ગુરુદેવના સ્વાથ્યથી ૪૦ વર્ષ દવાઓના જોરે શરીરને તોડીને સંઘની અપૂર્વ સેવા - સુરક્ષા કરી. જો કે આ સ્વાથ્યને સાચવવા માટે અનેક પ્રકારની દવાઓ લેવાતી હતી. જે દવાઓએ તે સમયે તો શરીરને દોડાવ્યું. પણ આ જ દવાઓના Reaction માં પૂ. ગુરુદેવના સ્વાથ્યને ડાયાબીટીઝ, હાર્ટના પ્રોબ્લેમ, કીડીની ડેમેજ આદિએ ઘેરી લીધું હતું. પણ ચન્દ્રશેખર મહારાજનો દેહ પૌદ્ગલિક ન હતો. આ દેહ તો “શાસન દેહ” હતો. તેમની નશોમાં રક્ત ભ્રમણ ભલે નબળું હોય પણ શાસન રાગ ધમધમ દોડતો હતો. આ રફતાર ૪૦ વર્ષ ચાલી. પણ છેવટે તન અને મનની દોટમાં મનની દોટ સાથે ૪૦ વર્ષે સાથ આપનાર શરીરે પોતાની કમજોરી જાહેર કરી પૂ. ગુરુદેવ શારીરિક રીતે થાક્યા. અને મન દોડતું હતું. શરીર સાથ આપતું ન હતું. આ વિષમતાને જોતા એવું કહેવાનું મન થાય કે “શાસન સંઘ માટે
૧૬૫