________________
એક દિવસ પુનઃ (ફરી) એ ચક્રરત્ન આયુધશાળામાંથી નીકળ્યું અને આકાશમાર્ગથી ઈશાન કોણની તરફ ચાલવા લાગ્યું. મહારાજ પણ સેનાની સાથે ચક્રરત્નનું અનુસરણ કરતા રહીને ચુહિમવંત પર્વતની પાસે પહોંચ્યા, જ્યાં ચક્રરત્ન આકાશમાં સ્થિર થઈ ગયું. મહારાજે સેનાને પડાવ નાખવાનો આદેશ આપ્યો. મહારાજ ભરતે પૌષધશાળામાં અષ્ટમભક્ત તપ આરંભ કર્યું. અખંડ (ષટ્ખંડ) ભારતની સાધના-હેતુ કરવામાં આવેલું. મહારાજા ભરતનું આ સાતમું અષ્ટમભક્ત તપ હતું. તપની સમાપ્તિએ મહારાજ ભરતે ધનુષ્ય ઉપર સર (બાણ) સંધાન કર્યું અને એને ઉપરની તરફ છોડ્યું. બાણ કેટલાંયે યોજન ઉપર જઈને ચુલ્લહિમવંત ગિરિના કુમારદેવના ભવનમાં પડ્યું. પોતાના ભવનના પ્રાંગણમાં પડેલા બાણને ઓળખીને કુમારદેવને આખી સ્થિતિનું જ્ઞાન થયું અને તેઓ વિભિન્ન પ્રકારની બહુમૂલ્ય ઔષધિઓ, પુષ્પમાળાઓ, ગોશીર્ષ-ચંદન તથા અનેક પ્રકારનાં રત્નાભરણ વગેરે લઈ ભરતની સેવામાં ઉપસ્થિત થયા. મહારાજ ભરતે એમની ભેટ સ્વીકારી તથા સત્કાર-સન્માનની સાથે એમને વિદાય આપી.
પછી એમણે એમના રથને પાછળ ફેરવ્યો અને ઋષભકૂટ પર્વતની પાસે આવ્યા. ઋષભકૂટ પર્વતને ત્રણ વાર પોતાના રથ વડે સ્પર્શ કર્યા પછી એમણે એમના કાકિણીરત્નથી પર્વતની પૂર્વીય દીવાલ ઉપર આ પ્રમાણે અભિલેખ લખ્યો - ‘અવસર્પિણી કાળના ત્રીજા આરાના દ્વિતીય ભાગમાં ભરત નામક ચક્રવર્તી, હું ભરત ક્ષેત્રનો અધિપતિ પ્રથમ ભૂપતિ અને નરનરેન્દ્ર છું. મેં સમસ્ત ભરત ક્ષેત્ર ઉપર વિજય પ્રાપ્ત કર્યો છે અને મારો કોઈ પ્રતિશત્રુ નથી.' આ કાર્યને સંપન્ન કરી ભરત પોતાની સેના સહિત પડાવસ્થળે પહોંચ્યા. એમણે પોતાના સાતમા અષ્ટમતપનાં પારણાં કર્યાં અને પોતાની સમસ્ત પ્રજાને ઘણા પ્રકારે પ્રસન્ન કરી હિમવંત ગિરિ કુમારનાં અષ્ટાક્ષિક (આઠ દિવસીય) મહોત્સવ ઉજવવાનો આદેશ આપ્યો.
મહોત્સવ સમાપ્ત થયા પછી ચક્રરત્નનું અનુકરણ કરતા-કરતા મહારાજ ભરત દક્ષિણ દિશામાં વૈતાઢ્ય પર્વતની સમીપ પહોંચ્યા, ત્યાં નમી અને વિનમી નામક વિદ્યાધરો રાજાઓને સાધવા માટે મહારાજ ભરતે આઠમા અષ્ટમભક્ત તપની આરાધના કરી. પરિણામસ્વરૂપ તપ સમાપ્ત થતા-થતા નમી ઉત્તમ વસ્ત્રાભૂષણાદિ અને વિનમી રૂપ, લાવણ્ય અને સ્ત્રીઓચિત સર્વગુણોથી સંપન્ન ‘સુભદ્રા' નામક સ્ત્રીરત્ન ભેટના સ્વરૂપમાં સાથે લઈને જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ
H
000 63