________________
કૌશાંબીના ધનાવહ નામના શેઠ વેચાણ માટે ઊભેલી બાળાને જોઈ. ધનાવહ ખૂબ જ ઉદાર અને ધાર્મિક પ્રવૃત્તિની વ્યક્તિ હતી. બાળાને જોતાં જ સમજી ગયા કે - “તે કોઈ મોટા કુળની કન્યા છે, જે કમનસીબે પોતાનાં મા-બાપથી છૂટી પડી ગઈ છે. તેમણે મોં માંગી કિંમત આપીને બાળાને ખરીદી લીધી અને તેને પોતાને ઘેર લઈ આવ્યા. ખૂબ પ્રેમથી તેનું અને તેનાં માતા-પિતાનું નામ પૂછ્યું, પણ વસુમતીએ પોતાનું મો પણ ન ખોલ્યું. છેવટે તેમણે વસુમતીને પોતાની પત્નીને સોંપીને કહ્યું: “લાગે છે કે આ કોઈ સામાન્ય કુળની કન્યા નથી, આને પોતાની પુત્રી સમજીને સ્નેહ-પ્રેમથી રાખજો.” શેઠની પત્ની મૂલાએ બાળાને પોતાની પુત્રીની જેમ રાખી. બાળા ધનાવહના કુટુંબમાં હળી-મળી ગઈ. તેણે પોતાના મીઠા ભાષણ, સવ્યવહાર અને વિનય વગેરે સગુણોથી શેઠ-પરિવારનું મન મોહી લીધું. તેના ચંદન જેવા સુંદર શરીર અને શીતળ અને કોમળ સ્વભાવના લીધે શેઠ-પરિવારે તેને ચંદના નામથી બોલાવવાનું શરૂ કરી દીધું.
ચંદના જેમ-જેમ મોટી થઈ તેનું રૂપ-સૌંદર્ય વધુ ને વધુ ખીલતું ગયું અને એક દિવસ એવો પણ આવ્યો કે તે અપાર રૂપ પ્રત્યે મૂલાના મનમાં ઈર્ષા અને શંકા પેદા થઈ ગઈ. તેણે વિચાર્યું - “ક્યાંક મારા પતિ આકર્ષિત થઈને આની સાથે લગ્ન ન કરી લે, જો એવું થાય તો તો મારો સર્વનાશ થઈ જશે. એ પહેલાં કે પુત્રીપત્ની બનવાની ભાવના મનમાં પેદા કરી શકે, તેને મારા રસ્તામાંથી હંમેશ માટે હટાવી દેવું જ સારું થશે.” તે દરમિયાન જ ધનાવહ શેઠ થોડા દિવસો માટે ક્યાંક બહાર ગયા. મૂલાએ એક હજામને બોલાવીને પહેલા ચંદનાના વાળ કઢાવી નંખાવ્યા અને તેનું મુંડન કરી દીધું. પછી તેના હાથ-પગમાં હથકડી અને બેડીઓ પહેરાવીને તેને એક ભોયરામાં બંધ કરી દીધી અને બધાને સાવધાન કરી દીધા કે - “શેઠના આવવાથી કોઈ પણ ચંદના વિશે તેમને કાંઈ પણ ન જણાવે.”
ચંદના ૩ દિવસો સુધી ભૂખી-તરસી ભોંયરામાં બંધ રહી. શેઠ બહારથી પાછા ફરતા જ ચંદના વિશે પૂછ્યું : “બધાં જ દાસ-દાસીઓને ચૂપ જોઈને ધનાવહને શંકા થઈ અને તેમણે ગુસ્સાથી કડક થઈને સાચે સાચું જણાવવા માટે કહ્યું. એક વૃદ્ધ દાસીએ સાહસ ભેગું કરી આખી ઘટના કહી સંભળાવી. ભોયરાનો દરવાજો ખોલીને ધનાવહે ચંદનાની ૩૦૮ 96969696969696969696969696969696) જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ