________________
મોક્ષની સાધનામાં જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્ર જ ચોક્કસ લિંગ છે, જે ક્યારે પણ બદલી નથી શકતા. બાહ્યાવેશ જરૂરી હોવા છતાં પણ ગૌણ છે, મુખ્ય અને મહત્ત્વનાં તો આંતરિક તત્ત્વો જ છે, જે ભગવાન પાર્શ્વનાથ અને મહાવીર બંને જેવા જ છે.”
ગૌતમ સ્વામીના મુખારવિંદથી આ રીતે ૧૨ જુદી-જુદી શંકાઓનું સંતોષકારક સમાધાન મેળવીને કેશીકુમાર શ્રમણ ખૂબ પ્રસન્ન થયા અને તેમણે ગૌતમને પ્રણામ કરીને પોતાના શિષ્ય સમુદાય સાથે તેમની પાસે ભગવાન મહાવીરનો પંચમહાવ્રતરૂપી ધર્મ અંગીકાર કર્યો.
કેશી અને ગૌતમના આ ધાર્મિક અને આધ્યાત્મિક વાર્તાલાપનો ત્યાં હાજર લોકો પર મોટો પ્રભાવ પડ્યો. શ્રાવસ્તીમાં આ જ્ઞાન-સંગમની ચર્ચા ઘણા દિવસો સુધી થઈ અને પરિણામે લોકોના આચાર-વ્યવહાર પર ખૂબ જ અનુકૂળ અસર પડી. '
ત્યાં ભગવાન મહાવીર કુરુ જનપદ હોવા છતાં પણ હસ્તિનાપુર પધાર્યા અને સહસ્ત્રાપ્રવનમાં બિરાજમાન થયા. હસ્તિનાપુરમાં તે વખતે રાજા શિવ રાજ કરતા હતા. તેઓ સ્વભાવે સંતોષી, ભાવનાશીલ અને ધર્મપ્રેમી હતા. એકવાર અડધી રાતે તેમની ઊંઘ ઊડી, તો તેમના મનમાં વિચાર આવ્યો કે - હું બધી જ રીતે સુખી છું, ધન-ધાન્ય, પુત્ર, મિત્ર, ભંડાર વગેરે બધાંમાં વૃદ્ધિ કરી રહ્યો છું, તો પણ ભોગ અને ઐશ્વર્યનું જંતુ બનીને જ જીવન પસાર કરવું ઠીક નથી. મારે મારા ભવિષ્ય માટે પણ કાંઈક કરવું જોઈએ. સારું થશે કે કાલે સવાર પડતા જ પુત્ર શિવભદ્રકુમારનું રાજતિલક કરી દઉં અને પોતે સંન્યાસ ગ્રહણ કરી લઉં.' પરોઢિયે તેમણે તાપસી દીક્ષા ગ્રહણ કરી લીધી અને નિર્ણય કર્યો કે - “તેઓ નિરંતર છટ્ટની તપસ્યા કરતા-કરતા દિશા ચક્રવાતથી બંને હાથ ઉઠાવીને સૂર્યની સામે આતાપના લેતા-લેતા વિચરણ કરશે.'
આ રીતે તેઓ રાજર્ષિ બની ગયા. છટ્ટ તપના પારણાના દિવસે વિધિસર વેદિકાની રચના કરતા, હવન કરતા તથા અતિથિ પૂજા કર્યા પછી ભોજન કરતા. આ રીતે લાંબા સમય સુધી આતાપનાપૂર્વક તપ કરતા-કરતા શિવરાજર્ષિને વિભંગ-જ્ઞાન ઉત્પન્ન થઈ ગયું. તેઓ સાત ટાપુ અને સાત સમુદ્ર સુધી જાણવા અને જોવા લાગ્યા. આ ઉપલબ્ધિથી | જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 969696969696969696969939 ૩૪૯ |