________________
સ્વર્ગસ્થ મિત્ર બ્રહ્મની પત્ની ચુલનીને પણ પોતાના પ્રેમપાશમાં બાંધી લીધી. ચુલનીએ પણ કુળની મર્યાદાને ફગાવીને દીર્ઘની સાથે મળી ગઈ. પાંચાલના પ્રધાનમંત્રી ધનુને દીર્ઘ અને ચુલનીના આ અનૈતિક સંબંધ અને દગાખોર વ્યવહારનો અનુભવ થઈ ગયો. એનું મન શંકાશીલ બન્યું કે - જો કદાચ આ બંને કામાતુર થઈ આગળ જતા બ્રહ્મદત્તનો જીવ લેવાનો પ્રયત્ન કરે, માટે એણે એના પુત્ર વરધનુને રાત-દિવસ કુમારની સાથે રહેવાની સલાહ આપી અને સાથે-સાથે દીર્ઘ તથા ચુલની પ્રત્યે પણ સાવધાન રહેવાની ચેતવણી આપી.
બ્રહ્મદત્ત એની માતા તેમજ દીર્ઘના અયોગ્ય સંબંધના વિષયમાં જાણતા ઘણો દુઃખી થયો. તે ઘણો ગુસ્સે પણ ભરાયો. એણે જાત-જાતના સંકેતો દ્વારા તેઓએ પોતાની માતા તથા દીર્ઘને પોતાના મનની ભાવના જણાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો પણ, એ બંનેની પાપલીલા ચાલતી જ રહી. દીર્ઘ ઘણો ચાલાક-હોશિયાર હતો. તે બ્રહ્મદત્તની ચેષ્ટાઓને સમજતો હતો. તેણે ચુલનીને કહ્યું કે - “જો આપણે સાવધાની ન રાખી તો તારો દીકરો જ એક દિવસે આપણો મોટામાં મોટો શત્રુ બની જશે. સારું તો એ જ રહેશે કે એ પહેલાં જ આપણે એ નાગનું માથું કચડી નાખીએ.” જેના પરિણામે સ્વયં માતા ચુલની જ એના પુત્રનો જીવ લેવા તત્પર બની. લોકલાજથી બચવા માટે બંનેએ મળીને કાવતરું ઘડી કાઢ્યું કે - “કુમારના લગ્ન કરાવી દેવા અને મધુરજની માટે બંનેને લાક્ષાગૃહમાં સુવડાવીને ત્યાં આગ લગાડી બાળી મૂકવા.' આમ નક્કી કરી ચુલનીએ એના જ ભાઈ પુષ્પચૂલની પુત્રી પુષ્પવતીને પસંદ કરી લગ્નની તૈયારીઓમાં લાગી ગઈ. - પ્રધાન અમાત્ય ધનુ એકદમ સાવધ હતો તેમજ દીર્ઘ અને ચુલની બંને પર બાજનજર રાખીને બેઠેલો હતો, તેથી એ બંનેનું કાવતરુ જાણી ગયો અને વર-વધૂના રક્ષણનો માર્ગ વિચારવા લાગ્યો. એણે સવિનયપૂર્વક દીર્ઘ રાજાને નિવેદન કર્યું કે - “મહારાજ ! મારો પુત્ર પ્રધાન અમાત્યના હોદ્દાને ધારણ કરવા માટે પરિપક્વ થઈ ચૂક્યો છે અને હું ઉંમરના પ્રભાવના લીધે રાજ્યની કાર્ય-વ્યવસ્થામાં જોઈએ એટલી તત્પરતાથી મહેનત કરવા માટે સમર્થ નથી, માટે હવે હું મારો બાકીનો વખત દાન-ધર્મ વગેરે કરવામાં ગાળવા માંગુ છું. તેથી મારી તમને પ્રાર્થના છે કે મને પ્રધાનામાત્યના કાર્યભારથી છૂટો કરવામાં આવે.” | જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 969696969696969696969696969696969 ૨૩૩]