Page Text
________________
કહ્યું અને ભૂતોના હિતની અને જે
એક વખત દેવતાઓ અને ઋષિઓમાં યજ્ઞમાં આપનારી આહુતિના વિષયમાં વિવાદ જાગ્યો. દેવગણ ઋષિઓને કહેવા લાગ્યા કે - “અર્જર્યષ્ટવ્યમ્ અર્થાત્ અજ વડે યજ્ઞ કરવો જોઈએ.” આ વિધાનમાં અજ' શબ્દનો મતલબ “બકરો” સમજવો જોઈએ.”
એના પર ઋષિઓએ કહ્યું: યજ્ઞોમાં બીજ (બિયાં)નો ઉપયોગ કરવો જોઈએ, વૈદિક શ્રુતિ પણ આ જ કહે છે. બીજોનું નામ જ અજ છે, અજના નામે બકરાનો વધ કરવો યોગ્ય નથી. જ્યાં ક્યાંયે પણ યજ્ઞમાં પશુઓનો વધ થતો હોય, એ સત્પુરુષોનો યજ્ઞ અથવા ધર્મ નથી.”
જે સમયે સુરો અને ઋષિઓ વચ્ચે આ વાદ-વિવાદ (તકરાર) ચાલી રહ્યો હતો, એ સમયે નૃપશ્રેષ્ઠ વસુ પણ આકાશમાર્ગ વિચરણ કરતા એ સ્થાને આવી પહોંચ્યા. એમને આવતા જોઈ બ્રહ્મર્ષિઓએ દેવતાઓને કહ્યું : આ નરેશ આપણા સંદેહને દૂર કરશે. તેઓ સ્વયં યજ્ઞ કરવાવાળા, સંપૂર્ણ ભૂતોના હિતેચ્છુ તથા મહાન પુરુષ છે, શાસ્ત્રોની વિરુદ્ધ જાય તેવા નથી.” ત્યારે ઋષિઓ અને દેવતાઓએ એકી અવાજે રાજા વસુને પૂછ્યું : “રાજન ! કોના વડે યજ્ઞ કરવો જોઈએ ? અન્ન અથવા બકરા વડે?” રાજાએ એમને જ પૂછ્યું કે - “એમાંથી કોને કયું પ્રિય છે? “અજ' શબ્દનો અર્થ કોણ બકરો માને છે અને કોણ અન્ન ?” વસુના આ પ્રશ્નના સંદર્ભમાં ઋષિઓએ કહ્યું : “રાજન્ ! અમારા બધાનો મત એવો છે કે - “યશ અશ વડે કરવો જોઈએ” પણ દેવતાઓનું માનવું છે કે – “છાગ નામના પશુથી યજ્ઞ થવો જોઈએ.” હવે તમે તમારો નિર્ણય અમને જાણવો.”
રાજા વસુએ દેવતાઓનો પક્ષ લેતા કહ્યું કે - “અજ'નો અર્થ છે છાગ અથવા બકરો, માટે બકરા વડે યજ્ઞ થવો જોઈએ.” આ સાંભળી બધા ઋષિઓ ક્રોધિત થઈ ગયા અને બોલ્યા : “તમે “અજીનો વાસ્તવિક અર્થ અન્ન છે એમ જાણવા છતાં પણ, દેવતાઓનો પક્ષ લઈ બકરો કહ્યો છે, અતઃ તારું આકાશથી પતન થઈ જશે, તારી આકાશમાં વિચર-વાની શક્તિ પણ સમાપ્ત થઈ જશે. તેં જો વેદ-શાસ્ત્ર વિરુદ્ધ કહ્યું હશે તો તું પાતાળમાં સમાઈ જઈશ અને જો અમારી વાત શાસ્ત્ર વિરુદ્ધ હશે તો અમે પતનના ભાગી થઈશું.” ઋષિઓનું કથન પૂર્ણ થતાં જ રાજા ઉપરિચર આકાશથી ભૂમિ પર આવી ગયા અને તરત જ પૃથ્વીની નીચે રસાતળ (પાતાળ)માં સમાઈ ગયા. જિન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 3:3696969696969696969696969696] ૧૦૯ ]
| SR No. | 005685 |
| Book Title | Jain Dharmno Maulik Itihas Part 01 Tirthankar Khand |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hastimal Maharaj |
| Publisher | Samyag Gyan Pracharak Mandal |
| Publication Year | 2012 |
| Total Pages | 434 |
| Language | Gujarat |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 8 MB |