________________
'ભગવાન શ્રી નમિનાથ ભગવાન શ્રી નેમિનાથ પ્રભુ મુનિસુવ્રત પછીના એકવીસમા તીર્થંકર થયા. તેઓ એમના પૂર્વજન્મમાં પશ્ચિમ વિદેહની કૌશાંબી નગરીના રાજા સિદ્ધાર્થ હતા. કોઈક નિમિત્ત મેળવી તેઓ વૈરાગી બન્યા. એ જ સમયે સુદર્શન મુનિનું આગમન થયું, એમની પાસે દીક્ષા ગ્રહી એમની છત્રછાયામાં વિશિષ્ટ તપ-સંયમની સાધના કરી અને તીર્થકર નામકર્મ પ્રાપ્ત કર્યું. અંત સમયે શુભભાવોની સાથે કાળધર્મ પામી અપરાજિત સ્વર્ગમાં દેવના રૂપે ઉત્પન્ન થયા.
દેવજન્મ સમાપ્ત થતા રાજા સિદ્ધાર્થનો જીવ સ્વર્ગથી ટ્યુત થઈ આસો શુક્લ પૂનમના દિવસે અશ્વિની નક્ષત્રમાં મિથિલાનરેશ વિજયની રાણી વિપ્રાના ગર્ભમાં પ્રવેશ્યો. મહારાણીએ મંગળમય ચૌદ સ્વપ્ન જોયાં અને આનંદિત થઈ યોગ્ય આહાર-વિહાર ને આચરણથી ગર્ભનું રક્ષણ કરવા લાગી. સમય આવતા માતા વિપ્રાદેવીએ શ્રાવણ કૃષ્ણ અષ્ટમીએ અશ્વિની નક્ષત્રમાં કંચનકાય પુત્રને જન્મ આપ્યો. નામકરણના દિવસે મહારાજને લોકોએ જણાવ્યું કે - “જ્યારે આ બાળક માતાના ગર્ભમાં હતો ત્યારે શત્રુઓએ મિથિલાને ઘેરી લીધી હતી. માતા વિપ્રાએ રાજમહેલની અગાશીમાંથી શત્રુઓની તરફ સૌમ્ય દૃષ્ટિ નાખતા જ શત્રુરાજાઓનું હૃદય પરિવર્તન થયું અને તેઓ રાજાનાં ચરણોમાં નમસ્કાર કરવા માટે આવ્યા. આ ગર્ભમાં સ્થિત બાળકનો જ પ્રભાવ હતો, માટે નવજાત શિશુનું નામ નમિનાથ રાખવું યોગ્ય રહેશે.”
નમિનાથ જ્યારે યુવાવસ્થાએ પહોંચ્યા ત્યારે મહારાજે યોગ્ય રાજકુંવરીઓ સાથે એમના વિવાહ કરાવ્યા. જ્યારે તેઓ ૨૫૦૦ વર્ષના થયા તો તેમનો રાજ્યાભિષેક ભવ્ય રીતે કરવામાં આવ્યો. નમિનાથે ૫૦૦૦ વર્ષો સુધી રાજ્ય કરી દીક્ષા ગ્રહણ કરવાનો નિર્ણય લીધો. લોકાંતિક દેવોએ નમિનાથને તીર્થ-પ્રવર્તનનો અનુરોધ કર્યો.
મહારાજ નમિનાથે વર્ષીદાન પત્યા પછી રાજકુમાર સુપ્રભને રાજ્યભારની જવાબદારી સોંપી, એક હજાર રાજકુમારોની સાથે દીક્ષા માટે જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 969696969696969696969696969696997 ૧૦૦]