________________
— શ્રીહરિભદ્રસૂરિ ——
પોતાના આચાર અને વિચાર દ્વારા જૈન ધર્મોની તથા સાહિત્યની અનુપમ સેવા કરનાર આ આચાય વિક્રમની આઠમી શતાબ્દિમાં દિવાકર સમા દીપી રહ્યા હતા. પરંતુ ખીજા ઘણા આચાર્યોની માફક તેઓશ્રી પણ પેાતાનું જીવન વૃત્તાંત ક્યાંય આપી ગયા નથી. તેમના ગ્રંથા ઉપરથી ફકત એટલું જ જાણી શકાય છે કે તેઓ વિદ્યાધરકુળમાં થયા હતા, તેમના ધર્મગુરુનું નામ શ્રી જિનદત્તસૂરિ હતું, તે શ્રી જિનલટસૂરિની આજ્ઞામાં રહીને વિચરતા હતા તથા પેાતાને યાકિની’ નામનાં એક વિદુષી જૈન સાધ્વીના ધર્મપુત્ર તરીકે ઓળખાવતા હતા. તેમણે ‘ભવવિરહક એવું પેાતાનું
२
૧. શ્રીહરિભદ્રના સમય નિણૅય પરત્વે અનેક ઉત્તાપાત થયેલ છે. પરંતુ હવે તેઓ વિ. સ. ૭૦૦ થી ૭૭૦ લગભગ થયેલા હાવા જોઇએ એમ સાબિત થઈ ચૂકયું છે. તે માટે જૂએ—
૧) ‘હરિભદ્રકા સમયનિય' નામના લેખ જૈન સાહિત્ય સશેાધક પ્રથમ ખંડ પૃ. ૨૧ થી
(૨) શ્રી, માતી' ગિરધરલાલ કાડિયાના શ્રીસિદ્ધિ નામના ગ્રંથ ભાગ ૭
* समाप्ता चेयं शिष्यहिता नामावश्यकटीका । कृतिः सिताम्बराचार्यजिनभटनिगदानुसारिणो विद्याधरकुलतिलकाचार्य जिनदत्त शिष्यस्य धर्मतो बाकिनीमहत्तरासूनोः अल्पमते: आचार्य हरिभद्रस्य"
૩. પ્રબ’ધકાશમાં શ્રીરાજશેખરસૂરિ 'હિરભદ્રસિર' પ્રબંધમાં કહે છે કે તેમના એ પ્રિય ભાણેજો અને શિષ્યાના બૌદ્ધોને હાથે વધ થયો હતા તેથી ત્યાર પછીથી તેમણે પેાતાના ૧૪૪૦ ગ્રંથાને અંતે ભવિરહ' એવા ઉપનામસૂચક શબ્દ વાપરેલ છે.
