________________
અષ્ટક પ્રકરણ
मांसभक्षणदूषणाष्टकम्
[૨૮] अन्योऽविमृश्य शब्दार्थ न्याय्य स्वयमुदीरितम् । पूर्वापरविरुद्धार्थमेवमाहात्र वस्तुनि ॥१॥ "न मांसभक्षणे दोषो न मधे न च मैथुने । प्रवृत्तिरेषा भूतानां निवृत्तिस्तु महाफलो ॥२॥ "मां स भक्षयिताऽत्र यस्य मांसमिहाम्यहम् । एतन्मांसस्य मांसत्वं प्रवदन्ति मनीषिणः" ॥३॥
અન્ય–બ્રાહ્મણોએ સ્વયં “માં” શબ્દનો અર્થ ન્યાયસંગત કહેલ છે, છતાં પૂરે વિચાર કર્યા વિના માંસભક્ષણની બાબતમાં તેઓ પરસ્પર વિરુદ્ધ અર્થ આ રીતે કહે છે. ' “માંસભક્ષણમાં દોષ નથી, મદ્યપાન કે મિથુનસેવનમાં પણ દેષ નથી; (કારણ કે) પ્રાણીઓની એ પ્રવૃત્તિ સ્વભાવિક છે. છતાં પણ તેમને ત્યાગ મહા ફલદાયી છે”.
“જેનું માંસ હું અહીં ખાઉં છું, તે મને જન્માંતરમાં ખાશે એ “માં” શબ્દનું માંસત્વ છે–વ્યુત્પત્યર્થકભાવ છે એમ વિદ્વાન માણસો-વ્યુત્પત્તિવિશારદ વદે છે”. (૧-૨-૩)
નીચેના બે કેસમાં પરસ્પરના વિસંવાદને દૂર કરવા બ્રાહ્મણોવતી આચાર્ય કહે છે
૧. મનુસ્મૃતિ અધ્યાય ૫. શ્રોક ૫૬. ૨. મનુસ્મૃતિ અધ્યાય ૫. ૫૫.