________________
માંસભક્ષણ કૃષ્ણાષ્ટક
સ્મરણુ-અતીત કાળમાં અનુભવેલ વસ્તુની માનમાં યાદિ—ચિંતન, પ્રત્યભિજ્ઞાન-ભૂતકાળમાં અનુભવેલ વસ્તુ સાથે વમાનમાં ઉપસ્થિત વસ્તુના સંબંધનું જ્ઞાન, અને દેહ સાથેના સ્પર્શથી થતા જ્ઞાન દ્વારા તેમજ લેકાનુભવ દ્વારા આત્મા નિત્યાનિત્યરૂપે તથા દેહથી ભિન્નાભિન્નરૂપે સિદ્ધ થાય છે. (૬)
देहमात्रे च सत्यस्मिन् स्यात्सङ्कोचादिधर्मिणि । धर्मादेरूर्ध्वगत्यादि यथार्थ सर्वमेव तत् ॥७॥
ધર્મથી ઊર્ધ્વગતિ થાય છે, (અધર્મથી અધેતિ થાય છે) વગેરે” દેહપરિમાણુરૂપ, સાચ વિસ્તારાદિ ધમેવાળા આત્મામાં વાસ્તવિક રીતે ઘટે છે. (૭)
विचार्यमेतत् सदबुद्धया मध्यस्थेनान्तरात्मना । प्रतिपत्तव्यमेवेति न खल्वन्यः सतां नयः ॥ ८॥
૩૭
(તેથી) મધ્યસ્થ અંતરાત્માએ-જીવે પેાતાની સજ્બુદ્ધિ દ્વારા અહિંસા વગેરેના વિચાર કરી તેને સ્વીકાર કરવા જોઇએ. સત્પુરુષોને માટે ખરેખર ખીજો એકેય ન્યાય નીતિ–રસ્તા નથી. (૮)
मांसभक्षणदूषणाष्टकम् [ ૭]
भक्षणीयं सता मांसं प्राण्यङ्गत्वेन हेतुना । ओदनादिवदित्येवं कश्चिदाहातितार्किकः ॥ १ ॥