________________
૨૧
તેમણે લખેલ “સમરાદિત્ય કથા” કથા સાહિત્યમાં " ઊંચું સ્થાન લેંગવે છે, તેમની કવિત્પનાને તે નાદર નમૂન છે.
તેમને આધ્યાત્મિક વિકાસ પણ અનુપમ હતે. “ભવવિરહ” જેવું વિલક્ષણ ઉપનામ તેમની ગાનુભૂતિને જ સૂચવે છે. તેમણે યોગ દષ્ટિસમુચ્ચય “યોગબિંદુ” “ષોડશક,
ગર્વિશિકા' જેવા ચોગવિષયક ગ્રંથ રચીને પિતાના આધ્યાત્મિક ગહન ચિંતનને પરિચય કરાવ્યો છે. એ ગ્રંથ રચીને તે તેમણે જૈન યોગ સાહિત્યમાં તદ્દન નવી ભાત પાડી છે.
પં. સુખલાલજીએ. નીચેના શબ્દમાં શ્રીહરિભદ્રની ચોગ્યતા અને તેમની સેવાને સંક્ષિપ્ત ખ્યાલ આપી દીધું છે.
તેમની બહુશ્રુતતા, તેમની સર્વમુખી પ્રતિભા, મધ્યસ્થતા, અને સમન્વયશક્તિને પરિચય તેમના ગ્રંથે પરથી યથાર્થ રીતે થાય છે. તેમની શતમુખી પ્રતિભાને સ્ત્રોત તેમના બનાવેલ ચાર અનુગવિષયક ગ્રંથમાં જ નહિ, બલ્ક જૈન ન્યાય તથા ભારતવર્ષીય તત્કાલીન સમગ્ર દાર્શ નિક સિદ્ધાંતની ચર્ચાવાળા ગ્રંથોમાં પણ વહે છે. આટલું કરીને જ તેમની પ્રતિભા મૌન થઈ નથી, તેણે તે ગમાર્ગમાં એક એવી દિશા બતાવી જે કેવળ જન ચાગ સાહિત્યમાં જ નહિ પરંતુ આર્યજાતીય સંપૂર્ણ ગવિષયક સાહિત્યમાં એક નવી વસ્તુ છે.”
પરંતુ આગમિક, દાર્શનિક, આધ્યાત્મિક અને સાહિત્યિક તરીકેનો પિતાનો પરિચય આપીને જ તેઓ અટક્તા નથી; સુધારક તરીકે પણ આપણી સમક્ષ આવીને તેઓ ૧ જુઓ ગિદર્શન તથા ગર્વિશિકારની પ્રસ્તાવના પૃ. ૫-૬