________________
અધ્યયનને પરિણામે પ્રાણ અધ્યાત્મજ્ઞાની થઈ શકે, ચેતનને ઓળખી શકે અને ધારે તે સંસારની આધિ-વ્યાધિ-ઉપાધિથી મુક્ત થઈ હંમેશને માટે સંસારથી અળગો થઈ શકે. એ રીતે કર્મને વિષય ચેતનસમુત્થાનમાં અતિ મહત્વનું સ્થાન લેંગવે છે. કર્મ છે, કર્મને છોડવાના માર્ગો છે, આત્મા અનંત શક્તિને પણ છે, એની શક્તિ કર્થે આવરી છે, છતાં એ કર્મની ઉપરવટ જઈ શકે છે. આ સર્વ બાબતે વિચારણા માગી લે છે અને તે જાગ્રત કરવાને અત્ર પ્રાથમિક પ્રયાસમાત્ર કર્યો છે. બંધાતાં કર્મોને અન્યત્ર “ક્રિયમાણ કર્મ ગણ્યાં છે. ઉદયમાં આવતા કર્મોને અન્યત્ર “પ્રારબ્ધ તરીકે વર્ણવ્યાં છે અને સત્તામાં રહેલાં કર્મોને અન્યત્ર “સંચિત ગણ્યાં છે, પણ જૈન ગ્રંથમાં એની ભારે અદ્દભુત વિગતે ચેખવટ સાથે આપી છે, તેને અભ્યાસ કરવા જિજ્ઞાસા જાગ્રત કરે એવાં સાધને અહીં રજૂ કર્યા છે. બાકી કર્મની ચેખવટથી સમજણ એટલે જૈન દર્શનના કુલ વિષયેની સમજણ એમ સમજવું..પરભવ, સમ્યકત્વ, ત્રણ કરણ, ધ્યાનયોગ, ગુણસ્થાનકમારહ, ભાવે, શ્રેણીઓ. પ્રમાદ, અપ્રમાદ અને પ્રગતિને ખૂબ અભ્યાસ થાય, એને ચોખવટથી સમજાય, માર્ગાનુસારીપણાથી માંડીને દ્રવ્યશ્રાવક, ભાવશ્રાવક, દ્રવ્યસાધુ, ભાવસાધુના ગુણે જણાય, સમકિતના લક્ષણની વિગતવાર ચર્ચાચર્વણ થાય, એના ૬૭ બોલ સમજાય અને ગ્રંથિભેદને ગહન પણ આકર્ષક વિષય સમજાય ત્યારે કમને પૂરે ખ્યાલ આવે. આ પ્રયત્ન કરવા યંગ્ય છે. અહીં તે ચંચુપ્રવેશ માટે પણ તદ્દન પ્રાથમિક વાત કરી છે. ઉપરના અન્ય વિષય પર પ્રયાસ કરવા
ગ્ય છે, પ્રકાશ પાડવા યોગ્ય છે અને જીવનના હવા એ રીતે લેવા યોગ્ય છે.
જિજ્ઞાસા થશે તે પુસ્તકને પાર નથી, સાધને તૈયાર છે, લભ્ય છે અને સુકર છે. અને જિજ્ઞાસા ન થાય તે આખી ગૂંચવણ ઊભી છે. જીવનને ઉદ્દેશ જાણ હય, જાણીને રસ્તે કરવો હિય, અંતે આ પ્રપંચમાંથી નીકળવાની જરૂર જ છે એમ નિર્ણય
