________________
માતા દેવાનંદ
માતાએ ભવ્ય ચૌદ સ્વપ્ન નિહાળ્યાં ત્યારે એ સ્વપ્નનાં અર્થ જાણું પતિપત્નીને પારાવાર આનંદ ઉપજેલ. ઘર આંગણે કલ્પતરુ ઊગ્યા હોય એટલે
તેષ થએલે. બ્રાહ્મણ-બ્રાહ્મણીને અદ્ધિ કે સમૃદ્ધિની તે શી પરવા હોય? એમને અભિલાષ એટલે જ કે પિતાને ત્યાં આ ચૌદ સ્વપ્નસૂચિત એક એ પરમ પ્રભાવી પુત્ર અવતરશે કે જે વેદને પારગામી હશે, અદ્દભુત નિષ્ઠાવાળો હશે.”
પણ એ ઉલ્લાસ ઠગાર નીવડ્યો. એમની બધી આશાઓ ધૂળમાં મળી ગઈ. પેલા ભવ્ય અને સુભગ સ્વપ્ન પણ એક રાત્રિએ જ્યારે ભગવાનના ગર્ભનું હરણ થયું ત્યારે દેવાનંદાના મુખમાંથી પાછાં નીકળતાં દેખાયાં! માતા દેવાનંદા એકદમ ઊઠીને બેઠાં થઈ ગયાં. એમનું સર્વસ્વ જાણે કે લૂંટાઈ જતું હોય એવું દુઃખ થયું. તે દિવસથી દેવાનંદા દુર્બળ અને જર્જરિત જેવા દેખાવા લાગ્યાં. બ્રાહ્મણની આશાનાં અંકુર પણ કરમાઈને ખરી પડ્યાં.
પૂર્વભવનું એક પાપ આડે આવ્યું. દેવાનંદા અને ત્રિશલા પૂર્વભવમાં જ્યારે દેરાણી જેઠાણ હતાં ત્યારે દેવાનંદાએ ત્રિશલાને એક રત્નકરંડીયે ચેય હતે. માગવા છતાં ત્રિશલાને પાછો નહોતે આપે. એ કર્મને બદલે દેવાનંદાને આ ભવમાં મળે. એને ગર્ભ ઈ હરી લીધું. અને ભ૦ મહાવીરે પણ પૂર્વભવમાં જાતિમદ કરે તેના પરિણામે એમને ભિક્ષુકની કુળવધુના ગર્ભમાં બાસી દિવસ રહેવું પડયું. દેવાનંદા