________________
ચેલણ
[ ૨૦૩] કુણિકને સંબોધતી હોય તેમ કહી રહી. “એક દિવસે તારી પરથી સડતી આંગળીને આરામ આપવા તારી જેમ જ તારા પિતાએ ગંદકીને પણ પવિત્ર માની ઍની ગરમી આપેલી. તને તે અત્યારે એ ક્યાંથી યાદ હોય? પણ જેને તે આજે બંદીવાન બનાવ્યા છે એ જ પિતાએ તારા માટે પિતાનું કુણું કાળજું કાઢી આપવા જેટલી તત્પરતા બતાવેલી. અભયકુમાર સિવાય એ વાત બીજું કેઈ નથી જાણતું. વાત્સલ્ય એ વસ્તુ જ એવી છે કે જે ગંદામાં ગંદી ચીજને પણ પવિત્ર બનાવી દે છે. તારા પિતામાં એક દિવસે એ જ વાત્સલ્ય રસ છલકાતો. એ વખતે એમને શી ખબર કે જેની ખાતર પિતે આટલું કષ્ટ વેઠી રહ્યા છે તે જ પુત્ર એમને બંદીખાને નાખી, ભૂખ-તરસ અને કેરડાના મારથી રીબાવી રીબાવીને પ્રાણ લેવાને છે?”
ચેલણા કુશળ તિરંદાજની છટાથી કુણિકના હૃદયને મર્માળા છતાં સુંવાળા વાણથી વધી રહી. જે વચને બે ચાર દિવસ પહેલાં સંભળાવ્યા હતા તે કદાચ વિપરીત રૂપે પરિણમત એ જ વચનેએ કુણિકના વાત્સલ્યપૂર્ણ હૈયાને વધુ આદ્ર બનાવ્યું. ચેલણાએ જાણે કે પોતાની હારમાંથી આખરી વિજય સાધી લીધા.
બીજે જ દિવસે કુણિકે પિતાના પિતાને બંદીવાનની દશામાંથી મુક્ત કરવાનો નિશ્ચય કર્યો. ચેલણાને જીવનસિધ્ધિ માત્ર બે જ તસુ દૂર હોય એમ લાગ્યું, પણ એ આનંદ, આશા અને આકાંક્ષા ઠગારી નીવડ્યાં.
ઈતિહાસ ઉચ્ચારે છે કે કણિકને મોટા કુહાડા સાથે
